Πρόσφατα ανακαλυφθείσες βιολογικές αλλαγές στις μητέρες που πάσχουν από επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να βοηθήσουν στην εξήγηση της κατάστασης, να αποδώσουν τις πολυπόθητες θεραπείες και να επιτρέψουν στους γιατρούς να εντοπίσουν τα άτομα που κινδυνεύουν ακόμη και πριν γεννηθούν τα μωρά τους.
Συμπτώματα επιλόχειας κατάθλιψης
Η επιλόχεια κατάθλιψη πλήττει έως και το 20% των νέων μητέρων και μπορεί να έχει τρομερές συνέπειες τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί. Περίπου το 20% των μητρικών θανάτων μετά τον τοκετό οφείλεται σε αυτοκτονία. Η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει στις νέες μητέρες άγχος και ευερεθιστότητα, να υποφέρουν από αυτοαμφισβήτηση και να δυσκολεύονται να δεθούν με το μωρό τους, εκτός του ότι παρεμβαίνει στην ικανότητά τους να σκέφτονται, να κοιμούνται και να τρώνε. Για το παιδί, η επιλόχειος κατάθλιψη της μητέρας μπορεί να μεταφραστεί σε προβλήματα με τη γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη.
Παράγοντες κινδύνου για επιλόχεια κατάθλιψη
Οι παράγοντες κινδύνου για επιλόχεια κατάθλιψη θεωρείται ότι περιλαμβάνουν την ηλικία της μητέρας κατά τον τοκετό, τον διαβήτη και το προηγούμενο ιστορικό προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Ωστόσο, η νέα ανακάλυψη, από μια ερευνήτρια της UVA Health και τους συνεργάτες της στην John Hopkins Medicine και την Weill Cornell Medicine, υποδηλώνει έναν άγνωστο μέχρι σήμερα βιολογικό παράγοντα: την εξασθένιση της ικανότητας του οργανισμού να καθαρίζει το παλιό γενετικό υλικό και άλλα κυτταρικά υπολείμματα.
“Η διαπίστωση ότι τα κύτταρα δεν καθαρίζουν τις παλιές πρωτεΐνες και τα κυτταρικά υπολείμματα, που ονομάζεται αυτοφαγία, συμβαίνει πριν οι γυναίκες αναπτύξουν συμπτώματα κατάθλιψης, υποδεικνύοντας ότι θα μπορούσε να αποτελεί μέρος της διαδικασίας της νόσου”, δήλωσε η Jennifer L. Payne, MD, διευθύντρια του ερευνητικού προγράμματος αναπαραγωγικής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια.
Και πρόσθεσε: “Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που προάγουν την αυτοφαγία στα κύτταρα, οπότε το εύρημα αυτό μπορεί να ανοίξει την πόρτα σε νέες θεραπείες και στον εντοπισμό των γυναικών που κινδυνεύουν από επιλόχεια κατάθλιψη πριν νοσήσουν”.
Κατανόηση της επιλόχειας κατάθλιψης
Η Payne και οι συνεργάτες της θέλησαν να διαπιστώσουν αν μια πρόσφατα ανακαλυφθείσα μορφή επικοινωνίας μεταξύ των κυττάρων, που ονομάζεται “εξωκυτταρική επικοινωνία RNA”, θα μπορούσε να συμβάλει στην επιλόχεια κατάθλιψη. Αυτή η μορφή κυτταρικής επικοινωνίας είναι αυξημένη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και είναι κρίσιμη για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου εμβρύου και για τη φλεγμονώδη αντίδραση του οργανισμού μετά, μεταξύ άλλων ρόλων.
Η μελέτη και τα ευρήματα των ερευνητών
Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα πλάσματος αίματος που συλλέχθηκαν από 14 συμμετέχουσες στην έρευνα κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη τους. Σε αυτές περιλαμβάνονταν τόσο γυναίκες που υπέφεραν από επιλόχεια κατάθλιψη όσο και γυναίκες που δεν έπασχαν. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η επικοινωνία του εξωκυτταρικού RNA στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος είχε μεταβληθεί εκτενώς στις γυναίκες που υπέφεραν από επιλόχεια κατάθλιψη. Επιπλέον, διαπίστωσαν ότι αυτή η “μεγάλη και συνεπής” αλλαγή περιόρισε σημαντικά την ικανότητα του σώματος των γυναικών να εκτελεί σημαντικές κυτταρικές εκκαθαρίσεις – γεγονός που υποδηλώνει μια πιθανή βιολογική αιτία για την κατάθλιψή τους.
“Τα ελλείμματα στην αυτοφαγία πιστεύεται ότι προκαλούν τοξικότητα που μπορεί να οδηγήσει στις αλλαγές στον εγκέφαλο και το σώμα που σχετίζονται με την κατάθλιψη”, δήλωσε η Payne. “Ποτέ δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως τη βιολογική βάση της κατάθλιψης μετά τον τοκετό και αυτό το εύρημα μας φέρνει πιο κοντά στην κατανόηση”, συμπλήρωσε η ίδια.
Τώρα που έχει εντοπιστεί αυτό το βιολογικό ζήτημα, οι ερευνητές μπορεί να είναι σε θέση να το στοχεύσουν για να αναπτύξουν θεραπείες για την επιλόχεια κατάθλιψη. Είναι πιθανό επίσης να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν το εύρημα για την ανάπτυξη μιας εξέτασης αίματος που θα μπορεί να εντοπίζει τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο, ακόμη και πριν γεννηθούν τα μωρά τους. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να παρέμβουν νωρίτερα και να κάνουν τη ζωή των νέων μαμάδων ευκολότερη και καλύτερη.
“Ελπίζω πολύ ότι αυτό το εύρημα θα οδηγήσει σε καλύτερες θεραπείες για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό”, δήλωσε η Payne, ενώ τόνισε επίσης πω; “στόχος μας είναι μια μέρα να προλάβουμε την PPD στις γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο”.
