Πιθανότατα γνωρίζετε καλά ότι ο πλακούντας σας έχει μεγάλη δουλειά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αφού παρέχει οξυγόνο και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στο μωρό σας. Ωστόσο αυτό που μπορεί να μην ξέρετε είναι ότι ο πλακούντας δεν αναπτύσσεται μέχρι τη 12η με 14η εβδομάδα.
Μέχρι τότε λοιπόν, τι είναι υπεύθυνο για την υποστήριξη και τη θρέψη του εμβρύου σας; Ναι ναι, η σωστή απάντηση είναι μία: Η προγεστερόνη.
Μετά τα σύλληψη, η ορμόνη των ωοθηκών διεγείρει την ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων στην επένδυση της μήτρας και των αδένων που παρέχουν θρεπτικά συστατικά στο έμβρυό σας, ανοίγοντας το δρόμο για έναν υγιή πλακούντα. Ακόμη και μετά την «κυριαρχία» του πλακούντα, η προγεστερόνη εξακολουθεί να εργάζεται σκληρά για να διατηρήσει μια υγιή μήτρα και να βοηθήσει στην πρόληψη του πρόωρου τοκετού.
Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό τα επίπεδα προγεστερόνης μια μέλλουσας μητέρας να παραμένουν υψηλά καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας, όπως αναφέρει η Νανέτ Σαντόρο, M.D., καθηγήτρια και πρόεδρος του Τμήματος Μαιευτικής και Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο.
Λοιπόν, πόση προγεστερόνη χρειάζεστε και πώς ξέρετε εάν παράγετε αρκετή; Δυστυχώς, αυτές οι ερωτήσεις δεν έχουν απλές απαντήσεις.
Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως αρκετοί γιατροί πιστεύουν ότι ορισμένες γυναίκες διατρέχουν κίνδυνο για ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης – παράγουν δηλαδή ανεπαρκή ποσότητα προγεστερόνης, ιδιαίτερα, γυναίκες:
- με οριακά χαμηλό σωματικό βάρος (ΔΜΣ 19 ή λιγότερο),
- με πολύ χαμηλό σωματικό λίπος,
- που ασκούνται περισσότερες από τέσσερις ώρες την εβδομάδα,
- που έχουν χάσει την έμμηνο ρύση τους στο παρελθόν λόγω άγχους,
- που έχουν σύντομη ωχρινική φάση.
Επειδή αυτές οι γυναίκες έχουν συχνά δυσκολίες στο να μείνουν έγκυες, συνήθως τέτοιου είδους θέματα αντιμετωπίζονται πριν από την εγκυμοσύνη με φάρμακα που διαχειρίζονται ολόκληρο τον κύκλο τους και διεγείρουν τις ωοθήκες ώστε να παράγουν περισσότερες ορμόνες—η προγεστερόνη είναι μόνο μία από αυτές.
Ωστόσο, γενικά, οι περισσότερες γυναίκες δεν μπορούν να ξέρουν με βεβαιότητα εάν η προγεστερόνη τους είναι ανεπαρκής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επιπλέον, παρόλο που οι επαγγελματίες του ιατρικού τομέα πιστεύουν ότι απαιτείται ένα καλό ποσοστό προγεστερόνης για μια υγιή εγκυμοσύνη, αυτό το όριο δεν είναι εύκολα κατανοητό.
Βέβαια, σύμφωνα με την Γουέντι Γουόρνερ, M.D., ABHIM, μαιευτήρα-γυναικολόγο στο Langhorne, Pa., τα επίπεδα των περισσότερων γυναικών που κυοφορούν είναι καλά. Ωστόσο, η ίδια αναφέρει: «Aν είχατε ιστορικό ακανόνιστων περιόδων, πολύ σοβαρό PMS ή πρώιμες απώλειες εγκυμοσύνης στο παρελθόν, μπορεί να έχετε πρόβλημα με μη ισορροπημένη προγεστερόνη/οιστρογόνα».
Σε αυτήν την περίπτωση, θα ήταν απαραίτητο να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας σχετικά με τον καταλληλότερο, φυσικό, τρόπο μέσω του οποίου μπορείτε να μεγιστοποιήσετε τα επίπεδα προγεστερόνης
Ακόμα κι αν δεν έχετε κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα βέβαια, οι μέθοδοι δεν μπορούν να βλάψουν τη μητέρα ή το μωρό – ειδικά εάν αποτελούν μέρος μιας καθαρής και υγιούς εγκυμοσύνης.
Πώς μπορείτε λοιπόν να αυξήσετε τα χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης με φυσικό τρόπο;
- Διατηρήστε φυσιολογικό το σωματικό σας βάρος – Τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη ισορροπούν το ένα το άλλο στο σώμα κατά τη διάρκεια της κύησης. Ωστόσο, το αυξημένο σωματικό λίπος μπορεί να οδηγήσει στην παραγωγή περίσσειας ποσότητας οιστρογόνων στα λιποκύτταρα. Δυστυχώς, οι ωοθήκες δεν γνωρίζουν ότι συμβαίνει αυτό, επομένως δεν παράγουν αρκετή προγεστερόνη για να αντισταθμίσουν. Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους δεν αυξάνει άμεσα την προγεστερόνη, αλλά βοηθάει στο να διατηρηθούν τα επίπεδα των οιστρογόνων σε φυσιολογικά επίπεδα, κάτι το οποίο εξασφαλίζει μια ισορροπία.
- Αποφύγετε την υπερβολική άσκηση – Η μέτρια άσκηση δεν θα βλάψει τα επίπεδα προγεστερόνης ή οιστρογόνων, αντιθέτως μάλιστα μπορεί να ωφελήσει τόσο εσάς όσο και το έμβρυο. «Αλλά η υπερβολική άσκηση —σκεφτείτε το «ανταγωνιστικό CrossFit»— μπορεί να οδηγήσει σε μη ισορροπημένα επίπεδα κορτιζόλης που θα μειώσουν συνολικά την προγεστερόνη», εξηγεί η Δρ Γουόρνερ.
- Ρωτήστε τον ιατρό σας για την πρόσληψη Λυγαριάς – Η λυγαριά είναι ένα βότανο που είναι ευρέως γνωστό πως βελτιώνει την παραγωγή προγεστερόνης, ενώ χρησιμοποιείται επίσης για το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο, την ακανόνιστη έμμηνο ρύση και την υποστήριξη της πρώιμης εγκυμοσύνης όταν υπάρχει ιστορικό πιθανής ανισορροπίας προγεστερόνης. Συγκεκριμένα, η λυγαριά λειτουργεί διεγείροντας την υπόφυση να παράγει περισσότερη ωχρινοτρόπο ορμόνη, η οποία, με τη σειρά της, δίνει σήμα στις ωοθήκες να παράγουν περισσότερη προγεστερόνη.
- Βελονισμός – Τα επίπεδα προγεστερόνης και οιστρογόνων δεν αναφέρονται συγκεκριμένα στην κινεζική ιατρική, ωστόσο πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει βελτιωμένη εμφύτευση μετά την εξωσωματική γονιμοποίηση, καθώς και μειωμένη απώλεια του εμβρύου εάν ο βελονισμός γίνεται νωρίς και τακτικά στην εγκυμοσύνη. Προτού επιχειρήσετε βέβαια αυτή τη μέθοδο, συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο σας.