Η επιλόχεια θυρεοειδίτιδα είναι η φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα που συμβαίνει το διάστημα μετά τον τοκετό. Ορισμένες γυναίκες μάλιστα, εμφανίζουν υπερθυρεοειδισμό, ο οποίος ακολουθείται από μερικούς μήνες υποθυρεοειδισμού, ενώ άλλες εμφανίζουν είτε το ένα είτε το άλλο.
Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια αν και ακόμα και τα πιο σοβαρά προβλήματα υποθυρεοειδισμού, μπορούν να αντιμετωπιστούν με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για να καλυφθεί η ανάγκη για την ορμόνη που λείπει. Στις περισσότερες περιπτώσεις δε, η θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό είναι προσωρινή, με μέτρια συμπτώματα και αντιμετωπίζεται από μόνη της.
Τι κάνει αδένας του θυροειδούς;
Ο αδένα του θυρεοειδούς είναι ένα μικρό όργανο σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος χαμηλά στον λαιμό. Δουλειά του είναι να παράγει τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και θυροξίνη (Τ4), ορμόνες που ελέγχουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί την ενέργεια. Επιπλέον, οι συγκεκριμένες ορμόνες βοηθούν στη ρύθμιση του καρδιακού παλμού, της θερμοκρασίας του σώματος, του βάρους, αλλά και της περιόδου.
Τι είναι η επιλόχεια θυρεοειδίτιδα;
Η επιλόχεια θυρεοειδίτιδα δεν συμβαίνει απαραίτητα μόνο σε γυναίκες που αντιμετώπιζαν από πριν προβλήματα με το θυρεοειδή τους. Ωστόσο, αν προκύψει μετά τον τοκετό πρακτικά σημαίνει ότι ο αδένας του θυρεοειδούς παράγει υπερβολικά πολλές (υπερθυρεοειδισμός) ή λίγες (υποθυρεοειδισμός) από τις προαναφερθείσες ορμόνες. Η συγκεκριμένη πάθηση πλήττει περίπου το 5% των εγκύων και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων περνά από μόνη της σε διάστημα 15-18 μηνών από μόνη της. Ωστόσο, στο 20% περίπου των περιπτώσεων αφήνει και μακροπρόθεσμα προβλήματα με τον θυρεοειδή.
Να σημειωθεί, πως αρκετοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η επιλόχεια θυρεοειδίτιδα είναι μία αυτοάνοση πάθηση, παρόμοια με την θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Δύσκολα μπορούν να διακριθούν διαφορές τους, ενώ αντισώματα υπάρχουν και στις δύο καταστάσεις.
Τι είναι τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα;
Τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα είναι πρωτεΐνες που δημιουργεί το ανοσποιητικό σύστημα για να καταπολεμήσει βακτήρια, τους ιούς κ.ο.κ. Κάποιες φορές, ωστόσο καταπολεμούν και άλλα πράγματα που δεν θα έπρεπε, όπως όργανα και κύτταρα του οργανισμού. Τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα επιτίθονται στο θυρεοειδή ιστό με αποτέλεσμα τη φλεγμονή και τη δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.
Ποια είναι τα πιο κοινά συμπτώματα;
Η επιλόχειος θυρεοειδίτιδα χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο είναι ο υπερθυρεοειδισμός και ο δεύτερος ο υποθυρεοειδισμός. Το 1/3 με 1/4 των γυναικών βιώνουν και τις δύο αυτές φάσεις.
Η πρώτη φάση ξεκινά περίπου έξι μήνες μετά τον τοκετό και διαρκεί μέχρι τρεις μήνες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η νέα μαμά δεν παρουσιάζει καθόλου συμπτώματα, αν και ανά διαστήματα ενδέχεται να εμφανίσει προσωρινά συμπτώματα όπως μυϊκή αδυναμία, αϋπνία, αδυναμία συγκέντρωσης και δυσκολία ανοχής στη ζέστη. Συχνά, η διάγνωση της θυρεοειδίτιδας δεν γίνεται στο πρώτο στάδιο, ακριβώς λόγω της απουσίας συμπτωμάτων.
Στη δεύτερη φάση της θυρεοειδίτιδας μετά τον τοκετό, οι περισσότερες γυναίκες έχουν συμπτώματα. Συνήθως αυτά κάνουν την εμφάνιση τους 3 με 8 μήνες μετά τον τοκετό και τα πιο συνηθισμένα είναι τα ακόλουθα:
- Κούραση
- Θλίψη
- Ευαισθησία στις χαμηλές θερμοκρασίες
- Ξηροδερμία
- Πόνοι και κράμπες
- Απώλεια μνήμης
- Προβλήματα στην άσκηση
- Αύξηση βάρους
- Δυσκοιλιότητα
Τέλος, αξίζει να ειπωθεί πως στο 80% των περιπτώσεων αυτών, η θυρεοειδίτιδα περνάει από μόνη της σε διάστημα 9 και 12 μηνών. Το υπολειπόμενο 20% ο υποθυρεοειδισμός δεν περνάει και χρειάζεται μακροπρόθεσμη παρακολούθηση.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η κατάσταση;
Για την πρώτη φάση της θυρεοειδίτιδας δεν υπάρχει θεραπεία εφόσον αντιμετωπίζεται από μόνη της. Για τη δεύτερη φάση η θεραπεία εξερτάται από την ηλικία και τη συνολική υγεία της νέας μητέρας, καθώς και από τα συμπτώματα και τη σοβαρότητα του υποθυρεοειδισμού. Σε περιπτώσεις ήπιων συμπτωμάτων συνίσταται απλή παρακολούθηση από κάποιον ειδικό. Οι γυναίκες που παρουσιάζουν πιο σοβαρά συμπτώματα είναι πιθανό να χρειαστεί να λάβουν φαρμακευτική αγωγή και ιατρική παρακολούηθηση.
