Η επαφή δέρμα με δέρμα μεταξύ γονέα και βρέφους τις πρώτες ώρες μετά από έναν πολύ πρόωρο τοκετό βοηθά στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων του παιδιού. Αυτό σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open από ερευνητές από το Karolinska Institutet και άλλους. Η μελέτη δείχνει επίσης ότι οι πατέρες μπορεί να διαδραματίζουν πιο σημαντικό ρόλο από ό,τι έχει δείξει προηγούμενη έρευνα. Στην τρέχουσα πρακτική, τα πολύ πρόωρα μωρά τοποθετούνται συνήθως σε θερμοκοιτίδα για να κρατηθούν ζεστά και να σταθεροποιηθούν τις πρώτες ώρες μετά τη γέννηση.
Στη «Μελέτη δέρματος με δέρμα άμεσης γονέας-βρέφους» (IPISTOSS), 91 πρόωρα μωρά που γεννήθηκαν στις 28 έως 33 εβδομάδες τυχαιοποιήθηκαν είτε σε παραδοσιακή φροντίδα σε θερμοκοιτίδα είτε σε άμεση επαφή δέρμα με δέρμα με έναν από τους γονείς. Η μελέτη έδωσε πολλά αποτελέσματα που δείχνουν, μεταξύ άλλων, ότι η άμεση επαφή δέρμα με δέρμα είναι ασφαλής για τα μωρά και ωφέλιμη για την καρδιοαναπνευστική σταθεροποίηση και τη διατήρηση της θερμοκρασίας τους και ότι θεωρείται πολύτιμη από τους γονείς. Τώρα, ως μέρος αυτής της μελέτης, οι ερευνητές μελέτησαν επίσης την κοινωνική ανάπτυξη σε ηλικία τεσσάρων μηνών, 71 ετών, αυτών των πρόωρων μωρών. Τα παιδιά ανατέθηκαν τυχαία είτε να λάβουν τυπική φροντίδα σε θερμοκοιτίδα είτε να λάβουν φροντίδα που στηρίζεται στο στήθος ενός από τους γονείς τους, είτε της μητέρας είτε του πατέρα, για τις πρώτες έξι ώρες μετά τη γέννηση.
«Αυτό που είναι νέο σχετικά με τη μελέτη μας είναι ότι επιτρέψαμε επίσης στους πατέρες να έχουν επαφή δέρμα με δέρμα αμέσως μετά τη γέννα. Στις περισσότερες προηγούμενες μελέτες, η μητέρα είναι αυτή που είναι ο κύριος φροντιστής, αλλά στη μελέτη μας ήταν οι πατέρες που είχε τη μεγαλύτερη επαφή δέρμα με δέρμα»
λέει η Wibke Jonas, μαία, ανώτερη λέκτορας και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Υγείας Γυναικών και Παιδιών του Ινστιτούτου Karolinska, καθώς και επικεφαλής της έρευνας και τελευταίος συγγραφέας της μελέτης. «Η μελέτη έχει εντοπίσει τους πατέρες ως μια προηγουμένως αναξιοποίητη πηγή που έχει πραγματικά μια σημαντική λειτουργία στο να έχουν άμεση επαφή δέρμα με δέρμα με το βρέφος τους εάν η μητέρα δεν είναι διαθέσιμη», λέει η Siri Lilliesköld, διδακτορική φοιτήτρια στο ίδιο τμήμα και ειδική νοσοκόμα. στη νεογνική φροντίδα και πρώτος συγγραφέας της μελέτης. Μετά από τέσσερις μήνες, η κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ μητέρας και βρέφους κινηματογραφήθηκε και αξιολογήθηκε από δύο ψυχολόγους που δεν γνώριζαν ποιο βρέφος είχε δεχτεί πρώιμη επαφή δέρμα με δέρμα και ποιο όχι. Η ποιότητα της αλληλεπίδρασης μετρήθηκε σύμφωνα με την κλίμακα Πρώιμης Αξιολόγησης Σχέσεων Γονέα-Παιδιού (PCERA), όπου διαφορετικά στοιχεία βαθμολογούνται μεταξύ 1 και 5, με ένα να προκαλεί ανησυχία και πέντε να είναι πολύ καλής ποιότητας. Τα βρέφη που έλαβαν άμεση επαφή δέρμα με δέρμα είχαν σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα σε μια υποκλίμακα που μετρούσε τις επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες του βρέφους. Στην κλίμακα των πέντε βαθμών, ο μέσος όρος βαθμολογίας τους ήταν πιο κοντά στο τέσσερα, ενώ τα βρέφη που φροντίζονταν σύμφωνα με την τρέχουσα πρακτική ήταν λίγο πάνω από τα τρία.
«Αυτό που μπορούσατε να δείτε ήταν ότι τα βρέφη στην ομάδα δέρμα με δέρμα είχαν ελαφρώς καλύτερες επικοινωνιακές δεξιότητες, ήταν λίγο πιο κοινωνικά και πιο χαρούμενα», λέει ο Wibke Jonas. Τα πρόωρα μωρά έχουν αναπτυξιακές προκλήσεις καθώς μεγαλώνουν και χρειάζονται πολλή υποστήριξη. Παρόλο που οι ιατρικές εξελίξεις έχουν προχωρήσει πολύ, η φροντίδα αυτών των μωρών πρέπει ακόμα να αναπτυχθεί, λένε οι ερευνητές. «Αν συνδυάσουμε την άμεση ιατρική φροντίδα των πολύ πρόωρων μωρών με μια σχετικά απλή παρέμβαση όπως η επαφή δέρμα με δέρμα, έχει επιπτώσεις στις κοινωνικές δεξιότητες των βρεφών», λέει ο Jonas Wibke και συνεχίζει. «Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα πρόωρα μωρά έχουν ελαφρώς χειρότερη κοινωνική αλληλεπίδραση, για παράδειγμα, δεν δίνουν τόσο ξεκάθαρα σήματα στην αλληλεπίδραση με τις μητέρες τους. Η εγγύτητα μεταξύ των μωρών και των γονέων τους κατά τη γέννηση μπορεί επομένως να διεγείρει τη μετέπειτα αλληλεπίδραση και, συνεπώς, την ανάπτυξη του βρέφους». Τα οφέλη της άμεσης επαφής δέρμα με δέρμα είναι τόσο ξεκάθαρα που τόσο η Wibke Jonas όσο και η Siri Lilliesköld πιστεύουν ότι θα πρέπει να εισαχθεί τώρα στη σουηδική νεογνική φροντίδα. Και αυτό το έργο είναι ήδη σε εξέλιξη, λένε.
«Έχουμε εργαστεί πολύ ενεργά για να ελαχιστοποιήσουμε τον διαχωρισμό μεταξύ βρεφών και γονέων γενικά, και τώρα έχουμε τα στοιχεία να κάνουμε το ίδιο με αυτά τα πολύ πρόωρα μωρά»
λέει η Siri Lilliesköld.
