H εξωμήτριος ή έκτοπος κύηση είναι μια από τις πιο σοβαρές και συχνά απειλητικές για τη ζωή παθήσεις που καλείται να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει ένας γυναικολόγος.
Η πιο συχνή θέση εντόπισης της εξωμητρίου εγκυμοσύνης είναι η σάλπιγγα (σαλπιγγική κύηση) σε ποσοστό περίπου 98%, ενώ πιο σπάνια μπορεί να είναι στις ωοθήκες, στην περιτοναϊκή κοιλότητα, στον τράχηλο της μήτρας και στο σημείο που ενώνεται η μήτρα με τη σάλπιγγα. Πολύ σπάνια μπορεί να έχουμε την ταυτόχρονη ύπαρξη ενδομήτριας και εξωμήτριας κύησης, κατάσταση που καλείται «ετερότοπη κύηση».
Τί είναι εξωμήτρια κύηση;
Εξωμήτρια ή έκτοπη κύηση είναι μια εγκυμοσύνη μη βιώσιμη για το έμβρυο και δυνητικά ιδιαίτερα επικίνδυνη για τη ζωής της γυναίκας που κυοφορεί. Προκύπτει, όταν, κατά τη διάρκεια της σύλληψης, το γονιμοποιημένο ωάριο εγκαθίσταται έξω από τη μήτρα, συνήθως σε μία από τις δύο σάλπιγγες.
Ποια είναι τα συμπτώματα της έκτοπης κύησης;
Συγκεκριμένα, τα συμπτώματα της έκτοπης κύησης είναι παρόμοια με μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης και προκύπτουν συνήθως μεταξύ 4ης και 12ης εβδομάδας κύησης.
Ένα από τα πρώτα συμπτώματα είναι η ασυνήθιστη αιμορραγία από τον κόλπο. Επειδή η σάλπιγγα δεν είναι κατασκευασμένη για εγκυμοσύνη, όταν το έμβρυο μεγαλώνει, αρχίζει να διατείνεται και να πιέζεται πέραν των δυνατοτήτων της με αποτέλεσμα συχνά να προκύπτει αιμορραγία. Αν μάλιστα η εγκυμοσύνη συνεχιστεί για αρκετό διάστημα, η σάλπιγγα θα εκραγεί, πράγμα που αποτελεί μία δυνητικά απειλητική κατάσταση για τη ζωή.
Ειδικότερα, στα συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα:
- Καθυστέρηση περιόδου για παραπάνω από έναν μήνα
- Ναυτίες και εμετοί
- Κόπωση
- Πόνος, ευαισθησία ή πρήξιμο στο στήθος
- Συχνοουρία ή δυσκοιλιότητα
- Κολπικές εκκρίσεις
- Αυξημένη όσφρηση
- Διαφορές στην όρεξη και τη γεύση
Επιπλέον, υπάρχουν και ορισμένα συμπτώματα τα οποία δεν υπάρχουν κατά τη διάρκεια μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης και είναι τα ακόλουθα:
- Κολπική αιμορραγία
- Έντονος πόνος στην κοιλιακή χώρα, που εντοπίζεται χαμηλά και πλάι
- Διάρροια
- Πόνος κατά την αφόδευση
- Πόνος στην άκρη του ώμου
- Αδυναμία, ζαλάδα ή λιποθυμία
Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική και για αυτό το λόγο, κάθε γυναίκα με θετικό τεστ εγκυμοσύνης, πρέπει να απευθύνεται στο γυναικολόγο για να διαπιστωθεί αν η κύηση είναι ενδομήτρια ή μη.
Πιθανά αίτια εξωμήτριας κύησης
Οι παράγοντες που μπορούν να αποτελέσουν τα αίτια της εξωμήτριας κύησης είναι:
- Τα ινομυώματα
- Η ενδομητρίωση
- Το ατομικό ιατρικό ιστορικό εξωμήτριας κύησης
- Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID)
- Το ατομικό ιατρικό ιστορικό παθήσεων των σαλπίγγων όπως φλεγμονές, συμφύσεις από προηγούμενες επεμβάσεις, ορμονικές διαταραχές και δυσπλασίες
- Το ατομικό ιατρικό ιστορικό επεμβάσεων στις σάλπιγγες
- Η κύστη ωοθήκης ή πολυκυστικές ωοθήκες
- Το κάπνισμα
- Η ηλικία της γυναίκας, ιδιαίτερα 35 έως 40 ετών
- Η σύλληψη ενώ χρησιμοποιείται σπιράλ ως μέθοδος αντισύλληψης
- Η σύλληψη μετά από θεραπεία υπογονιμότητας
Αντιμετώπιση
Τις περισσότερες φορές η θεραπεία είναι χειρουργική με λαπαροσκόπηση και αφαίρεση της σάλπιγγας.
Αν διαπιστωθεί μία έκτοπη ή εξωμήτρια εγκυμοσύνη, ο γιατρός μπορεί να θέλει να προχωρήσει άμεσα σε χειρουργική επέμβαση. Εάν το έμβρυο είναι ακόμα μικρό και η σάλπιγγα δεν έχει υποστεί ρήξη, τότε μπορεί το έμβρυο να αφαιρεθεί, χωρίς η σάλπιγγα να υποστεί περαιτέρω βλάβη.
Επιπλοκές
Μια επιπλοκή της έκτοπης εγκυμοσύνης είναι πιο πιθανή, εάν η διάγνωση, ή η θεραπεία καθυστερήσει, ή εάν η πάθηση δεν διαγνωστεί ποτέ.
Ενδεικτικά:
- Εσωτερική αιμορραγία: Μια γυναίκα που έχει έκτοπη κύηση και δεν λαμβάνει έγκαιρη διάγνωση ή θεραπεία είναι πιο πιθανό να εμφανίσει σοβαρή εσωτερική αιμορραγία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοκ και σοβαρές επιπλοκές για την υγεία της.
- Βλάβη στις σάλπιγγες: Η καθυστερημένη θεραπεία μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβη στις σάλπιγγες, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο μελλοντικής έκτοπης εγκυμοσύνης.
- Κατάθλιψη: Αυτό μπορεί να οφείλεται στην θλίψη για την απώλεια της εγκυμοσύνης και την ανησυχία για τις μελλοντικές εγκυμοσύνες.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να υπάρξει ιατρική παρακολούθηση προκειμένου να αντιμετωπιστεί εγκαίρως μια έκτοπη κύηση, πριν προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα στη γυναίκα.