Το 75% των εφήβων δεν κάνουν τη συνιστώμενη καθημερινή άσκηση, ενώ η έλλειψη είναι εντονότερη μεταξύ των μαθητριών. Ωστόσο, νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια δείχνει ότι η βελτίωση του σχολικού κλίματος μπορεί να αυξήσει τη σωματική δραστηριότητα των εφήβων.
Το σχολικό περιβάλλον διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, βοηθώντας τα παιδιά να αναπτύξουν υγιείς συμπεριφορές, όπως η δημιουργία υγιεινών διατροφικών συνηθειών, δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Τζανάνι Ρ. Θάπα. Και το ίδιο ισχύει και για τη σωματική δραστηριότητα.
«Έχει διαπιστωθεί ότι η διάρκεια των διαλειμμάτων, οι φυσικές εγκαταστάσεις και το κοινωνικό περιβάλλον στα σχολεία επηρεάζουν τη σωματική δραστηριότητα των μαθητών», δήλωσε η Θάπα, αναπληρώτρια καθηγήτρια πολιτικής και διαχείρισης της υγείας στο Κολέγιο Δημόσιας Υγείας του UGA.
Η πολιτεία της Τζόρτζια έχει εφαρμόσει πολιτικές και προγράμματα για την ενίσχυση της σωματικής δραστηριότητας στα σχολεία Κ-12. Ο Thapa ήταν ένας από τους επικεφαλής αξιολογητές αυτών των προγραμμάτων.
«Με την πάροδο του χρόνου, η πολιτεία έχει παρατηρήσει μείωση των επιπέδων σωματικής δραστηριότητας μεταξύ όλων των εφήβων, αλλά το ποσοστό είναι υψηλότερο μεταξύ των μαθητριών γυμνασίου και λυκείου», δήλωσε η ίδια.
Η Θάπα υποψιάστηκε ότι το σχολικό κλίμα θα μπορούσε να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στον καθορισμό του πόσο άνετα αισθάνονται οι μαθητές να συμμετέχουν σε σχολικά αθλήματα ή άλλες σωματικές δραστηριότητες. Το σχολικό κλίμα περιλαμβάνει παράγοντες όπως η κοινωνική υποστήριξη, η ασφάλεια και ο εκφοβισμός.
«Δεν γνωρίζουμε πολλά για το ρόλο του σχολικού κλίματος στη σωματική δραστηριότητα», δήλωσε η Θάπα. Και πρόσθεσε: «Πρέπει να υπήρχαν εμπόδια που αντιμετώπιζαν ορισμένες ομάδες μαθητών. Ως εκ τούτου, θελήσαμε να διερευνήσουμε τη διαφορά ανάλογα με το φύλο».
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από μια πολιτειακή έρευνα σε πάνω από 360.000 μαθητές λυκείου της Τζόρτζια που περιλάμβανε ερωτήσεις σχετικά με τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και το σχολικό κλίμα, η Θάπα και οι συν-συγγραφείς της μπόρεσαν να ελέγξουν αυτή τη σχέση.
Τα δεδομένα περιλάμβαναν οκτώ χαρακτηριστικά του κλίματος:
- Σύνδεση με το σχολείο,
- κοινωνική υποστήριξη από συνομηλίκους,
- κοινωνική υποστήριξη από ενήλικες,
- πολιτισμική αποδοχή,
- φυσικό περιβάλλον,
- ασφάλεια στο σχολείο,
- θυματοποίηση από συνομηλίκους (εκφοβισμός) και
- περιβάλλον σχολικής υποστήριξης.
Συνολικά, οι μαθήτριες ανέφεραν λιγότερη σωματική δραστηριότητα από τους άνδρες συναδέλφους τους, μόνο το 35% ήταν δραστήριες σε σύγκριση με το 57% των ανδρών. Και η σωματική δραστηριότητα μειωνόταν σταθερά από την ένατη έως τη 12η τάξη και για τα δύο φύλα.
Ωστόσο, οι μαθητές και των δύο φύλων ήταν περισσότερο σωματικά δραστήριοι όταν το σχολικό κλίμα θεωρούνταν θετικό στις περισσότερες μετρήσεις.
Ένα πράγμα που ξεχώρισε ήταν η επίδραση του εκφοβισμού. Οι μαθήτριες που ανέφεραν ότι δέχονταν εκφοβισμό ήταν πιο πιθανό να είναι σωματικά δραστήριες, ενώ οι μαθητές που ανέφεραν ότι δέχονταν εκφοβισμό ήταν λιγότερο πιθανό να είναι σωματικά δραστήριοι.
Ο εκφοβισμός ήταν το μόνο μέτρο του σχολικού κλίματος που διέφερε για τους άνδρες και τις γυναίκες μαθητές. Αυτή η διαφορά θα μπορούσε να εξηγηθεί, δήλωσαν οι συγγραφείς, από τις διαφορετικές νόρμες σχετικά με την άσκηση και τα ανδρικά έναντι των γυναικείων ιδεωδών.
«Για παράδειγμα, οι μαθήτριες που είναι δραστήριες στον αθλητισμό και σωματικά δραστήριες μπορεί να μην ταιριάζουν με τη νόρμα του φύλου και ως εκ τούτου να αντιμετωπίζουν εκφοβισμό», δήλωσε η Θάπα.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι τα σχολεία K-12 που θέλουν να προωθήσουν τη συμμετοχή στη σωματική δραστηριότητα θα πρέπει να εξετάσουν πώς να βελτιώσουν την αίσθηση ασφάλειας των μαθητών στο σχολείο και να ενισχύσουν την υποστήριξη της άσκησης από τους συνομηλίκους και τους ενήλικες.