Τα επιτραπέζια παιχνίδια που βασίζονται στους αριθμούς, όπως η Monopoly, ο Othello και το Chutes and Ladders, κάνουν τα μικρά παιδιά καλύτερα στα μαθηματικά, σύμφωνα με μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση των ερευνών που έχουν δημοσιευτεί για το θέμα τα τελευταία 23 χρόνια.
Τα επιτραπέζια παιχνίδια είναι ήδη γνωστό ότι ενισχύουν τη μάθηση και την ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της ανάγνωσης και της γραμματικής. Τώρα αυτή η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Early Years, διαπιστώνει ότι, για τα παιδιά ηλικίας 3 έως 9 ετών, η μορφή των επιτραπέζιων παιχνιδιών που βασίζονται σε αριθμούς βοηθά στη βελτίωση της μέτρησης, της πρόσθεσης και της ικανότητας να αναγνωρίζουν αν ένας αριθμός είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος από έναν άλλο.
Οι ερευνητές λένε ότι τα παιδιά επωφελούνται από προγράμματα – ή παρεμβάσεις – όπου παίζουν επιτραπέζια παιχνίδια μερικές φορές την εβδομάδα υπό την επίβλεψη ενός δασκάλου ή άλλου εκπαιδευμένου ενήλικα. “Τα επιτραπέζια παιχνίδια ενισχύουν τις μαθηματικές ικανότητες των μικρών παιδιών”, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας Dr. Jaime Balladares, από το Pontificia Universidad Católica de Chile, στο Σαντιάγο της Χιλής. Και πρόσθεσε: “Η χρήση επιτραπέζιων παιχνιδιών μπορεί να θεωρηθεί στρατηγική με πιθανές επιπτώσεις στις βασικές και σύνθετες μαθηματικές δεξιότητες. Τα επιτραπέζια παιχνίδια μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν ώστε να συμπεριλάβουν μαθησιακούς στόχους που σχετίζονται με μαθηματικές δεξιότητες ή άλλους τομείς”.
Τα επιτραπέζια παιχνίδια, όπου οι παίκτες εναλλάσσονται για να μετακινήσουν κομμάτια σε ένα ταμπλό, διαφέρουν από εκείνα που αφορούν συγκεκριμένες δεξιότητες ή τυχερά παιχνίδια. Οι κανόνες των επιτραπέζιων παιχνιδιών είναι σταθεροί, γεγονός που περιορίζει τις δραστηριότητες ενός παίκτη, και οι κινήσεις στο ταμπλό καθορίζουν συνήθως τη συνολική κατάσταση του παιχνιδιού. Ωστόσο, τα νηπιαγωγεία σπάνια χρησιμοποιούν επιτραπέζια παιχνίδια. Η παρούσα μελέτη είχε ως στόχο να συγκεντρώσει τα διαθέσιμα στοιχεία για τις επιδράσεις τους στα παιδιά. Οι ερευνητές έθεσαν ως στόχο να διερευνήσουν την κλίμακα των επιδράσεων των φυσικών επιτραπέζιων παιχνιδιών στην προώθηση της μάθησης στα μικρά παιδιά. Βασίστηκαν σε ανασκόπηση 19 μελετών που δημοσιεύτηκαν από το 2000 και μετά και αφορούσαν παιδιά ηλικίας από τριών έως εννέα ετών. Όλες, εκτός από μία μελέτη, επικεντρώθηκαν στη σχέση μεταξύ των επιτραπέζιων παιχνιδιών και των μαθηματικών δεξιοτήτων.
Όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στις μελέτες έλαβαν ειδικές συνεδρίες επιτραπέζιων παιχνιδιών, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν κατά μέσο όρο δύο φορές την εβδομάδα για 20 λεπτά επί ενάμιση μήνα. Μεταξύ των ενηλίκων που διηύθυναν αυτές τις συνεδρίες ήταν δάσκαλοι, θεραπευτές ή γονείς. Σε ορισμένες από τις 19 μελέτες, τα παιδιά ομαδοποιήθηκαν είτε στο επιτραπέζιο παιχνίδι αριθμών είτε σε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι που δεν επικεντρωνόταν στις αριθμητικές δεξιότητες. Σε άλλες, όλα τα παιδιά συμμετείχαν σε επιτραπέζια παιχνίδια αριθμών, αλλά τους ανατέθηκαν διαφορετικά είδη, π.χ. ντόμινο. Όλα τα παιδιά αξιολογήθηκαν ως προς τις μαθηματικές τους επιδόσεις πριν και μετά τις συνεδρίες παρέμβασης, οι οποίες είχαν σχεδιαστεί για να ενθαρρύνουν δεξιότητες όπως το να μετράνε δυνατά.
Οι συγγραφείς αξιολόγησαν την επιτυχία σύμφωνα με 4 κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένων των βασικών αριθμητικών ικανοτήτων, όπως η ικανότητα ονομασίας των αριθμών και η βασική κατανόηση των αριθμών, π.χ. “το εννέα είναι μεγαλύτερο από το τρία”. Οι άλλες κατηγορίες ήταν η βαθύτερη κατανόηση των αριθμών – όπου το παιδί μπορεί να προσθέτει και να αφαιρεί με ακρίβεια – και το ενδιαφέρον για τα μαθηματικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γονείς παρακολούθησαν ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο για να μάθουν αριθμητική που θα μπορούσαν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν στα παιχνίδια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μαθηματικές δεξιότητες βελτιώθηκαν σημαντικά μετά τις συνεδρίες μεταξύ των παιδιών για περισσότερες από τις μισές (52%) από τις εργασίες που αναλύθηκαν.
Σχεδόν στο ένα τρίτο (32%) των περιπτώσεων, τα παιδιά στις ομάδες παρέμβασης σημείωσαν καλύτερα αποτελέσματα από εκείνα που δεν συμμετείχαν στην παρέμβαση με επιτραπέζια παιχνίδια. Τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι από τις μελέτες που έχουν αναλυθεί μέχρι σήμερα, τα επιτραπέζια παιχνίδια στους τομείς της γλώσσας ή του γραμματισμού, ενώ εφαρμόστηκαν, δεν περιλάμβαναν επιστημονική αξιολόγηση (δηλαδή σύγκριση ομάδων ελέγχου με ομάδες παρέμβασης, ή πριν και μετά την παρέμβαση) για να εκτιμηθεί η επίδρασή τους στα παιδιά.
Ως εκ τούτου, “ο σχεδιασμός και η εφαρμογή επιτραπέζιων παιχνιδιών μαζί με επιστημονικές διαδικασίες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους αποτελούν “επείγοντα καθήκοντα που πρέπει να αναπτυχθούν τα επόμενα χρόνια”, υποστηρίζει ο Δρ Balladares, ο οποίος προηγουμένως εργαζόταν στο UCL. Και αυτό, τώρα, είναι το επόμενο έργο που διερευνούν. Ο δρ Balladares καταλήγει: “Οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να σχεδιαστούν για να διερευνήσουν τις επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν αυτά τα παιχνίδια σε άλλες γνωστικές και αναπτυξιακές δεξιότητες. “Ένα ενδιαφέρον πεδίο για την ανάπτυξη της παρέμβασης και της αξιολόγησης των επιτραπέζιων παιχνιδιών θα πρέπει να ανοίξει τα επόμενα χρόνια, δεδομένης της πολυπλοκότητας των παιχνιδιών και της ανάγκης να σχεδιαστούν περισσότερα και καλύτερα παιχνίδια για εκπαιδευτικούς σκοπούς”.
