Τα μωρά αναγνωρίζουν την προσποίηση και περίπου τα μισά παιδιά μπορούν να προσποιηθούν τον εαυτό τους μέχρι τους 12 μήνες, σύμφωνα με νέα έρευνα. Η μελέτη, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, δείχνει για πρώτη φορά πώς αναπτύσσεται η επίγνωση και η κατανόηση της προσποίησης στις διάφορες μορφές της από τα παιδιά από τη γέννηση έως τα τρία έτη.
Η επικεφαλής συγγραφέας καθηγήτρια Elena Hoicka, καθηγήτρια Ψυχολογίας στην Εκπαίδευση στη Σχολή Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου, δήλωσε: «Τα ευρήματά μας αναδεικνύουν πώς η προσποίηση είναι μια σύνθετη, εξελισσόμενη διαδικασία που ξεκινά πολύ νωρίς στη ζωή, βοηθώντας τις γνωστικές και κοινωνικές δεξιότητές τους να εξελιχθούν. Η προσποίηση αποτελεί βασικό μέρος της μάθησης των παιδιών, της δημιουργικότητας, της δημιουργίας φίλων και της κατανόησης των άλλων ανθρώπων. Αυτή η μελέτη χαρτογραφεί τα πολλά διαφορετικά στάδια και τους τύπους της». Τα ευρήματα βασίζονται σε αποτελέσματα έρευνας σε 900 γονείς παιδιών ηλικίας από τη γέννηση έως και τριών ετών (47 μηνών) από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τον Καναδά. Η πρώτη ηλικία που αναφέρθηκε ότι τα παιδιά καταλαβαίνουν την προσποίηση ήταν οι τέσσερις μήνες και μέχρι την ηλικία των 13 μηνών περίπου τα μισά αναφέρθηκαν ότι αναγνωρίζουν την προσποίηση από τους άλλους. Περίπου τα μισά από τα παιδιά ηλικίας 12 μηνών αναφέρθηκε ότι προσποιούνται τακτικά τα ίδια.
Οι ερευνητές εντόπισαν 18 διαφορετικούς τύπους προσποίησης που εμφανίζονται και εξελίσσονται στα πρώτα χρόνια. Η προσποίηση των παιδιών ενός έτους φάνηκε ότι αρχικά αφορούσε το σώμα τους, για παράδειγμα προσποιούμενα ότι κοιμούνται. Μπορεί επίσης να χειρονομούν αντικείμενα και ενέργειες, όπως το βούρτσισμα των δοντιών τους με το δάχτυλο ή να προσποιούνται με αντικείμενα τον προορισμό τους, όπως το να πίνουν από ένα άδειο φλιτζάνι. Ο καθηγητής Hoicka πρόσθεσε: «Αυτό στη συνέχεια περνάει στο να προσποιούνται ότι ένα αντικείμενο είναι ένα άλλο, για παράδειγμα να προσποιούνται ότι μια μπανάνα είναι τηλέφωνο. Αυτός ο τύπος προσποίησης ανοίγει πραγματικά την αίσθηση του δημιουργικού παιχνιδιού τους, καθώς μπορούν πλέον να φανταστούν οποιοδήποτε αντικείμενο θέλουν να παίξουν».
Η προσποίηση των δίχρονων αναφέρθηκε ότι δείχνει πιο αφηρημένη σκέψη, με τα παιδιά να προσποιούνται ότι κάνουν πράγματα με τα οποία δεν θα είχαν κανονικά καθημερινή εμπειρία, όπως το να προσποιούνται ότι πετούν με ένα πυραυλάκι. Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά χρησιμοποιούν ολόκληρο το σώμα τους για να προσποιηθούν ότι είναι άλλοι, συμπεριλαμβανομένων των αντικειμένων όπως ένα δέντρο, ζώα ή άλλοι άνθρωποι. «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει ανθρώπους που γνωρίζουν και φανταστικούς χαρακτήρες, όπως ο Spider-Man ή η Peppa Pig. Καθώς οι γλωσσικές τους δεξιότητες αναπτύσσονται επίσης, αυτό μπορεί να τα βοηθήσει να προσποιούνται με νέους τρόπους, επιτρέποντάς τους να δημιουργούν περίπλοκες ιστορίες όταν το κάνουν», πρόσθεσε ο καθηγητής Hoicka.
Επίσης, αναφέρθηκε πως οι τρίχρονοι είναι ιδιαίτερα δημιουργικοί, εφευρίσκοντας συχνά άγρια σενάρια, όπως το να υποδύονται χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων που πετούν στο διάστημα. Κάποια λέγεται επίσης ότι δημιουργούσαν και αλληλεπιδρούσαν με φανταστικούς φίλους. Ο καθηγητής Hoicka δήλωσε: «Ενώ ορισμένοι γονείς μπορεί να αναφέρουν υπερβολικά την κατανόηση της προσποίησης στα μικρότερα παιδιά – στους τέσσερις μήνες – στο δείγμα μας, οι ηλικίες στις οποίες οι γονείς παρατηρούν αυτούς τους 18 τύπους προσποίησης συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό με τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών».
Η μελέτη είναι η πρώτη του είδους της που καταγράφει πώς και πότε εξελίσσεται η προσποίηση από την αρχή της μέχρι τα τρία έτη. «Οι προηγούμενες μελέτες για την πρώιμη προσποίηση ήταν παρατηρησιακές ή πειραματικές, περιορίζοντας τον αριθμό των παιδιών που συμμετείχαν», πρόσθεσε ο καθηγητής Hoicka. Και τόνισε: «Αυτό το νέο μέτρο της έρευνας με τις αναφορές των γονέων επέτρεψε στους ερευνητές να μελετήσουν μεγάλο αριθμό παιδιών, κάτι που είναι ανήκουστο με τη χρήση παρατηρησιακών ή πειραματικών μέσων».
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα βοηθήσει τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς της προσχολικής ηλικίας να κατανοήσουν και να προσδιορίσουν ποια είδη προσποίησης είναι κατάλληλα να δοκιμάσουν με τα παιδιά σε συγκεκριμένες ηλικίες, υποστηρίζοντας τη μάθηση, τη δημιουργικότητα και τις φιλίες τους. Ο καθηγητής Hoicka δήλωσε: «Με περαιτέρω έρευνα, τα ευρήματα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ως διαγνωστικό εργαλείο για τις αναπτυξιακές διαφορές στην πρώιμη ηλικία. Αυτό θα μπορούσε τελικά να βοηθήσει τους γονείς, τους παιδαγωγούς πρώιμης εκπαίδευσης και τους επαγγελματίες υγείας να κατανοήσουν καλύτερα πώς να παίζουν με τα παιδιά σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης».
