Πολλοί γονείς ανησυχούν για το πόσο χρόνο περνούν οι έφηβοι στέλνοντας μηνύματα, μοιράζοντας selfies και συμμετέχοντας σε άλλες διαδικτυακές δραστηριότητες με τους φίλους τους. Ωστόσο, σύμφωνα με μια πρόσφατη ερευνητική σύνθεση από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Irvine, πολλές από αυτές τις ψηφιακές συμπεριφορές εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό και περιλαμβάνουν τις ίδιες βασικές ιδιότητες με τις σχέσεις πρόσωπο με πρόσωπο.
“Η αυξημένη αλληλεπίδραση των συνομηλίκων στον κυβερνοχώρο έχει οδηγήσει σε αυξανόμενη ανησυχία ότι οι σημερινές φιλίες των εφήβων είναι πλέον λιγότερο οικείες και δεν αποτελούν επαρκές υποκατάστατο για εκείνες που γίνονταν τότε από κοντά”, αναφέρει η Stephanie Reich, αναπληρώτρια καθηγήτρια εκπαίδευσης του UCI και συν-συγγραφέας της μελέτης. “Πολλές επαφές μεταξύ των εφήβων διαμεσολαβούνται μέσω της τεχνολογίας και μπορούν να παρέχουν πρόσθετες ευκαιρίες στους φίλους να περνούν χρόνο μαζί, να μοιράζονται σκέψεις και να επιδεικνύουν στοργή απ’ ό,τι μόνο σε offline χώρους”, συμπληρώνει η ίδια.
Η Reich, μαζί με τη διδακτορική φοιτήτρια και επικεφαλής συγγραφέα Joanna Yau, προσδιόρισε έξι βασικά χαρακτηριστικά των φιλικών σχέσεων εκτός σύνδεσης – αυτοαποκάλυψη, επικύρωση, συντροφικότητα, εργαλειακή υποστήριξη, σύγκρουση και επίλυση συγκρούσεων – και τα ψηφιακά τους παράλληλα. Για κάθε ιδιότητα, σημείωσαν τρόπους με τους οποίους οι διαδικτυακές διεπαφές αντιστοιχούν ή διαφέρουν από την προσωπική επικοινωνία. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται αναλυτικά στο τεύχος Μαΐου του Adolescent Research Review.
Οι Reich και Yau διαπίστωσαν ότι οι ψηφιακές ανταλλαγές προσφέρουν περισσότερα οφέλη σε ορισμένους τομείς και ενέχουν αυξημένους κινδύνους σε άλλους. Στα θετικά, η διαδικτυακή επαφή ενισχύει τη συντροφικότητα μεταξύ φίλων μέσω συνομιλιών που μπορούν να συνεχιστούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας χωρίς να ενοχλούν τους άλλους, και επιτρέπει επίσης περισσότερο χρόνο για τον έλεγχο των συναισθημάτων και την ηρεμία πριν από τη σύνταξη και την αποστολή μιας απάντησης σε κάτι που αναστατώνει. Αντίθετα, οι φιλίες μπορούν να καταστραφούν από τα κουτσομπολιά και τις φήμες, οι οποίες εξαπλώνονται πολύ πιο γρήγορα και πιο μακριά μέσω του κυβερνοχώρου.
“Η ψηφιακή επικοινωνία μπορεί να αυξάνει τις επιπτώσεις της συμπεριφοράς λόγω της μονιμότητας των πληροφοριών και της ταχύτητας με την οποία ταξιδεύουν, αλλά στον πυρήνα τους οι φιλίες φαίνεται να έχουν τα ίδια βασικά χαρακτηριστικά”, δήλωσε η Reich. Και συμπληρώνει: “Η πλειονότητα των εφήβων αλληλεπιδρά ηλεκτρονικά συχνότερα με άτομα που θεωρούν φίλους εκτός σύνδεσης. Έτσι, αντί να μειώνεται η οικειότητα σε αυτές τις σχέσεις, η επικοινωνία μέσω της τεχνολογίας μπορεί να προσφέρει πρόσθετα οφέλη στους εφήβους, καθώς οι συνδέσεις πραγματοποιούνται τόσο πρόσωπο με πρόσωπο όσο και στο διαδίκτυο”.