Οι αυθόρμητες, τυχαίες κινήσεις των μωρών βοηθούν στην ανάπτυξη του αισθητικοκινητικού τους συστήματος, σύμφωνα με νέα έρευνα με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Τόκιο.
Ειδικότερα, η λεπτομερής καταγραφή της κίνησης νεογέννητων και βρεφών συνδυάστηκε με ένα μυοσκελετικό υπολογιστικό μοντέλο, προκειμένου να μπορέσουν οι ερευνητές να αναλύσουν την επικοινωνία μεταξύ των μυών και των αισθήσεων σε ολόκληρο το σώμα.
Οι ερευνητές βρήκαν μοτίβα αλληλεπίδρασης των μυών που αναπτύσσονται με βάση την τυχαία εξερευνητική συμπεριφορά των μωρών, τα οποία θα τους επέτρεπαν αργότερα να εκτελούν διαδοχικές κινήσεις ως βρέφη.
Αξίζει να σημειωθεί, δε, πως η καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσεται το αισθητικοκινητικό μας σύστημα θα μπορούσε να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε εικόνα για την προέλευση της ανθρώπινης κίνησης, καθώς και να διαγνώσουμε νωρίτερα τις αναπτυξιακές διαταραχές.
Αν έχετε περάσει χρόνο με ένα μωρό, πιθανώς θα έχετε παρατηρήσει ότι δύσκολα μένουν ακίνητα. Ήδη από τη μήτρα, τα μωρά αρχίζουν να κλωτσάνε, να κουνιούνται και να κινούνται φαινομενικά χωρίς στόχο ή εξωτερικό ερέθισμα. Αυτές ονομάζονται “αυθόρμητες κινήσεις”. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του αισθητικοκινητικού συστήματος, δηλαδή της ικανότητάς μας να ελέγχουμε τους μύες, την κίνηση και τον συντονισμό μας. Συνεπώς, εάν μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα αυτές τις φαινομενικά τυχαίες κινήσεις και τον τρόπο με τον οποίο εμπλέκονται στην πρώιμη ανθρώπινη ανάπτυξη, ίσως μπορέσουμε επίσης να εντοπίσουμε πρώιμους δείκτες για ορισμένες αναπτυξιακές διαταραχές, όπως η εγκεφαλική παράλυση.
Στην παρούσα φάση, υπάρχουν περιορισμένες γνώσεις σχετικά με το πώς τα νεογέννητα και τα βρέφη μαθαίνουν να κινούν το σώμα τους. “Οι προηγούμενες έρευνες για την αισθητικοκινητική ανάπτυξη έχουν επικεντρωθεί στις κινηματικές ιδιότητες, στις μυϊκές δραστηριότητες που προκαλούν κίνηση σε μια άρθρωση ή σε ένα μέρος του σώματος”, δήλωσε ο Επίκουρος Καθηγητής του έργου Hoshinori Kanazawa από το Graduate School of Information Science and Technology. Και συμπλήρωσε: “Ωστόσο, η μελέτη μας επικεντρώθηκε στη μυϊκή δραστηριότητα και τα αισθητηριακά σήματα εισόδου για ολόκληρο το σώμα. Συνδυάζοντας ένα μυοσκελετικό μοντέλο και μια νευροεπιστημονική μέθοδο, διαπιστώσαμε ότι οι αυθόρμητες κινήσεις, οι οποίες φαίνεται να μην έχουν σαφή αποστολή ή σκοπό, συμβάλλουν στη συντονισμένη αισθητικοκινητική ανάπτυξη”.
Αρχικά, η ομάδα κατέγραψε τις κινήσεις των αρθρώσεων 12 υγιών νεογέννητων (ηλικίας μικρότερης των 10 ημερών) και 10 μικρών βρεφών (ηλικίας περίπου 3 μηνών) χρησιμοποιώντας τεχνολογία καταγραφής κίνησης. Στη συνέχεια, εκτίμησαν τη μυϊκή δραστηριότητα των μωρών και τα σήματα αισθητηριακής εισόδου με τη βοήθεια ενός ολόσωμου, βρεφικής κλίμακας μυοσκελετικού μοντέλου υπολογιστή που είχαν δημιουργήσει. Τέλος, χρησιμοποίησαν αλγορίθμους υπολογιστή για να αναλύσουν τα χωροχρονικά (τόσο στο χώρο όσο και στο χρόνο) χαρακτηριστικά της αλληλεπίδρασης μεταξύ των σημάτων εισόδου και της μυϊκής δραστηριότητας.
“Μας εξέπληξε το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της αυθόρμητης κίνησης, οι κινήσεις των βρεφών περιπλανιόντουσαν και επιδίωκαν διάφορες αισθητικοκινητικές αλληλεπιδράσεις. Ονομάσαμε αυτό το φαινόμενο “αισθητικοκινητική περιπλάνηση”, δήλωσε ο Kanazawa.
Και τόνισε: “Συνήθως θεωρείται ότι η ανάπτυξη του αισθητικοκινητικού συστήματος εξαρτάται γενικά από την εμφάνιση επαναλαμβανόμενων αισθητικοκινητικών αλληλεπιδράσεων, δηλαδή όσο πιο συχνά κάνεις την ίδια ενέργεια τόσο πιο πιθανό είναι να την μάθεις και να τη θυμάσαι. Ωστόσο, τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι τα βρέφη αναπτύσσουν το δικό τους αισθητικοκινητικό σύστημα με βάση την εξερευνητική συμπεριφορά ή την περιέργεια, οπότε δεν επαναλαμβάνουν απλώς την ίδια ενέργεια αλλά μια ποικιλία ενεργειών. Επιπλέον, τα ευρήματά μας παρέχουν μια εννοιολογική σύνδεση μεταξύ των πρώιμων αυθόρμητων κινήσεων και της αυθόρμητης νευρωνικής δραστηριότητας”.
Παλιότερες μελέτες σε ανθρώπους και ζώα έχουν δείξει ότι η κινητική συμπεριφορά (κίνηση) περιλαμβάνει ένα μικρό σύνολο πρωτόγονων μοτίβων μυϊκού ελέγχου. Πρόκειται για μοτίβα που μπορούν συνήθως να παρατηρηθούν σε συγκεκριμένες ή κυκλικές κινήσεις, όπως το περπάτημα ή το άπλωμα. Τα αποτελέσματα αυτής της πρόσφατης μελέτης υποστηρίζουν τη θεωρία ότι τα νεογέννητα και τα βρέφη μπορούν να αποκτήσουν αισθητικοκινητικές ενότητες, δηλαδή συγχρονισμένες μυϊκές δραστηριότητες και αισθητηριακές εισροές, μέσω αυθόρμητων κινήσεων ολόκληρου του σώματος χωρίς σαφή σκοπό ή έργο. Ακόμη και μέσω της αισθητικοκινητικής περιπλάνησης, τα βρέφη παρουσίασαν αύξηση των συντονισμένων κινήσεων ολόκληρου του σώματος και των προληπτικών κινήσεων. Οι κινήσεις που εκτελούσε η ομάδα των βρεφών παρουσίαζαν πιο κοινά μοτίβα και διαδοχικές κινήσεις, σε σύγκριση με τις τυχαίες κινήσεις της ομάδας των νεογέννητων.
Στη συνέχεια, ο Kanazawa θέλει να εξετάσει πώς η αισθητικοκινητική περιπλάνηση επηρεάζει τη μετέπειτα ανάπτυξη, όπως το περπάτημα και το φτάσιμο, μαζί με πιο σύνθετες συμπεριφορές και ανώτερες γνωστικές λειτουργίες. “Το αρχικό μου υπόβαθρο είναι στην αποκατάσταση βρεφών. Ο μεγάλος μου στόχος μέσω της έρευνάς μου είναι να κατανοήσω τους υποκείμενους μηχανισμούς της πρώιμης κινητικής ανάπτυξης και να βρω γνώσεις που θα βοηθήσουν στην προώθηση της ανάπτυξης του μωρού”, κατέληξε ο ίδιος.
