Ο ύπνος αποτελεί κρίσιμο μέρος της συνολικής υγείας ενός παιδιού, αλλά μπορεί επίσης να είναι σημαντικός παράγοντας για τον τρόπο που συμπεριφέρεται. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη από το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Νέων του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια, ο επαρκής ύπνος μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να καταπολεμήσουν τις επιπτώσεις του στρεσογόνου περιβάλλοντος. “Τα στρεσογόνα περιβάλλοντα φαίνεται ότι κάνουν τους εφήβους να αναζητούν άμεσες ανταμοιβές αντί για καθυστερημένες ανταμοιβές, αλλά υπάρχουν επίσης έφηβοι που βρίσκονται σε στρεσογόνα περιβάλλοντα και δεν είναι παρορμητικοί”, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Linhao Zhang, τεταρτοετής διδακτορικός φοιτητής στο Κολέγιο Οικογενειακών και Καταναλωτικών Επιστημών του UGA. “Εξετάσαμε τι εξηγεί αυτή τη σύνδεση και τι κάνει κάποιους ανθρώπους να διαφέρουν από τους άλλους. Ένας μηχανισμός που βρήκαμε είναι ο ύπνος”, ανέφερε.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από τη μελέτη Adolescent Brain Cognitive Development Study, μια πολυετή μελέτη ανάπτυξης του εγκεφάλου που χρηματοδοτείται από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας. Χρησιμοποιώντας πληροφορίες από 11.858 παιδιά ηλικίας 9-10 ετών, διαπίστωσαν ότι η έλλειψη ύπνου και ο μεγάλος λανθάνων χρόνος ύπνου – ο χρόνος που χρειάζεται για να κοιμηθεί κανείς – είχαν σημαντική σχέση με παρορμητικές συμπεριφορές στη συνέχεια. Τα προβλήματα ύπνου, όπως ο λανθάνων ύπνος (ο χρόνος που χρειάζεται ένα άτομο για να κοιμηθεί) και οι παρορμητικές συμπεριφορές, ελέγχθηκαν σε πολλαπλά χρονικά σημεία κατά τη διάρκεια δύο ετών. Όταν τα παιδιά κοιμόντουσαν λιγότερο από τις συνιστώμενες εννέα ώρες ύπνου ή χρειάζονταν περισσότερα από 30 λεπτά για να κοιμηθούν, υπήρχε ισχυρή σύνδεση με παρορμητικές συμπεριφορές αργότερα. Ορισμένες από αυτές τις συμπεριφορές περιλάμβαναν δράση χωρίς σχέδιο, αναζήτηση συγκινήσεων ή αισθήσεων και έλλειψη επιμονής.
Ωστόσο, ο ύπνος ήταν ένας μεσολαβητής μεταξύ αυτών των ενεργειών και όταν τα προβλήματα ύπνου απουσίαζαν κατά τη διάρκεια της μελέτης, η παρορμητικότητα ήταν επίσης λιγότερο πιθανό να παρατηρηθεί στο μέλλον. Η νευρολογική υπερσυνδεσιμότητα, κατά την οποία ο εγκέφαλος των εφήβων παρέμενε πολύ ενεργός ακόμη και όταν δεν ασχολούνταν ενεργά με εργασίες, έπαιξε επίσης ρόλο, δήλωσε ο Zhang. Η μελέτη αυτή εξέτασε το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας, ένα εγκεφαλικό δίκτυο που σχετίζεται με συμπεριφορές που κατευθύνονται από στόχους. Όταν αυτό το δίκτυο είναι υπερδραστήριο κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης ηρεμίας, θα μπορούσε να επιδεινώσει τη σχέση μεταξύ στρεσογόνων περιβαλλόντων, ύπνου και παρορμητικότητας. Αυτή η σύνδεση θα μπορούσε να συνδεθεί με τη ΔΕΠΥ, την οποία ο Zhang θα ήθελε να διερευνήσει σε μελλοντικές μελέτες.
“Μπορούμε να εξετάσουμε το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας και τις περιοχές συναισθηματικής ρύθμισης”, δήλωσε ο Zhang. “Είναι επίσης πιθανό αυτή η υπερκινητικότητα και η ΔΕΠΥ να συσχετίζονται σε μεγάλο βαθμό, οπότε σε μια μελλοντική μελέτη θα μπορούσαμε να το εξετάσουμε αυτό σε ένα πιο κλινικό περιβάλλον. Αυτό θα μπορούσε να έχει μεγάλες επιπτώσεις σε προγράμματα παρέμβασης ή συμβουλευτικής”. Τα ευρήματα αυτά όχι μόνο αναδεικνύουν το ρόλο του ύπνου στη γνωστική και συμπεριφορική ανάπτυξη, αλλά θα μπορούσαν επίσης να ενημερώσουν για χαμηλού κόστους παρεμβάσεις που θα βοηθήσουν στην ψυχολογική ανάπτυξη των παιδιών που αντιμετωπίζουν στρεσογόνους παράγοντες στο σπίτι, δήλωσε ο Zhang.
“Αν θέλετε να αναπτύξετε παρεμβάσεις για ανθρώπους σε στρεσογόνα περιβάλλοντα, είναι πολύ δαπανηρό και μερικές φορές χρειάζεται δουλειά γενεών για να αλλάξει”, δήλωσε ο Zhang. “Ωστόσο, ο ύπνος είναι μια συμπεριφορά που μπορεί να τροποποιηθεί και αυτές οι αλλαγές μπορούν να είναι οικονομικά αποδοτικές”. Ο Zhang δήλωσε ότι ο πολύ λίγος ύπνος μπορεί να αποτελέσει ζήτημα ακόμη και εκτός στρεσογόνων περιβαλλόντων. Για παράδειγμα, οι έφηβοι έχουν συχνά έναν κιρκάδιο ρυθμό που προσανατολίζεται στο να μένουν ξύπνιοι αργότερα και να κοιμούνται, αλλά οι πρώιμες ώρες έναρξης του σχολείου και οι βραδινές ώρες ολοκλήρωσης των εργασιών μπορούν να διαταράξουν αυτόν τον ρυθμό.
“Πολλοί έφηβοι δεν έχουν αρκετό χρόνο για να κοιμηθούν και στερούνται ύπνου”, δήλωσε ο Zhang. “Αυτή η μελέτη δείχνει γιατί είναι σημαντικό να προάγουμε τη μεγαλύτερη διάρκεια ύπνου καθυστερώντας τις ώρες έναρξης του σχολείου ή καθιερώνοντας ρουτίνες ώστε οι έφηβοι να γνωρίζουν: “Εντάξει, μετά από αυτό το γεγονός, πάω για ύπνο”. “ Η καθιέρωση αυτών των ρουτινών, ανεξάρτητα από το περιβάλλον, μπορεί να δημιουργήσει υγιέστερα πρότυπα και να μειώσει τον χρόνο που χρειάζεται για να κοιμηθεί κανείς. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να ενεργείτε νωρίς όταν αναπτύσσετε συνήθειες ύπνου”, δήλωσε ο Zhang. “Για τους ανθρώπους που μπορεί να βρίσκονται σε μειονεκτικά περιβάλλοντα, αν μπορούμε να παρέχουμε κάποιες στρατηγικές που βοηθούν τον ύπνο, μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο, ειδικά για τους εφήβους που βρίσκονται σε ένα τόσο κρίσιμο αναπτυξιακό στάδιο για την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους”, κατέληξε.
