Τα ενήλικα παιδιά έχουν πάνω από τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να αποξενωθούν από τους πατέρες τους παρά από τις μητέρες τους, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη έρευνα έδειξε ότι το 6% των ενήλικων παιδιών που συμμετείχαν στη μελέτη ανέφεραν περίοδο αποξένωσης από τις μητέρες τους, σε σύγκριση με το 26% που δήλωσαν ότι είχαν αποξενωθεί από τους πατέρες τους.
Βέβαια, για τα περισσότερα ενήλικα παιδιά, η αποξένωση είναι μόνο προσωρινή – το 81% των αποξενώσεων με τις μητέρες τελειώνει, όπως και το 69% εκείνων με τους πατέρες.
Η μελέτη αυτή, μία από τις λίγες που εξέτασε τις τάσεις σε βάθος χρόνου, υποδηλώνει ότι οι σχέσεις των ενήλικων παιδιών με τους γονείς τους μπορεί να είναι πιο περίπλοκες – και λιγότερο μόνιμες – από ό,τι συχνά υποτίθεται.
“Ένα από τα μηνύματα αυτής της μελέτης είναι ότι η αποξένωση μεταξύ των ενήλικων παιδιών και των γονέων τους είναι αρκετά συχνή, ιδίως με τους πατέρες”,δήλωσε ο Rin Reczek, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Και συμπλήρωσε: “Αλλά αυτές οι αποξενώσεις τείνουν να τελειώνουν τελικά”.
Οι γονείς που συμμετείχαν στη μελέτη αυτή είχαν συμμετάσχει στην Εθνική Διαχρονική Έρευνα Νεολαίας 1979, η οποία είναι ένα εθνικά αντιπροσωπευτικό δείγμα ανδρών και γυναικών που ήταν ηλικίας 14-22 ετών το 1979. Τους έπαιρναν τακτικά συνεντεύξεις από το 1979 έως το 2018. Οι ερευνητές μπόρεσαν να συνδέσουν αυτά τα δεδομένα των γονέων με ένα δείγμα των παιδιών τους που συμμετείχαν στο συμπλήρωμα Child and Young Adult της NLSY.
Με αυτά τα δύο σύνολα δεδομένων, οι ερευνητές μπόρεσαν να παρακολουθήσουν την αποξένωση των παιδιών σε 8.495 σχέσεις μητέρας-παιδιού και 8.119 σχέσεις πατέρα-παιδιού. Από το 1994 έως το 2018, τα ενήλικα παιδιά ανέφεραν διάφορους δείκτες επαφής και εγγύτητας γονέα-παιδιού. Όσοι δεν είχαν καμία επαφή με έναν γονέα ή πολύ λίγη επαφή και ανέφεραν ότι η σχέση τους δεν ήταν στενή, υπολογίστηκαν ως αποξενωμένοι.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι διάφοροι παράγοντες σχετίζονταν με την αποξένωση, συμπεριλαμβανομένου του φύλου, της φυλής και της εθνικότητας και της σεξουαλικότητας, δήλωσε η Reczek. Οι κόρες είχαν 22% περισσότερες πιθανότητες από τους γιους να αποξενωθούν από τους πατέρες τους, αλλά ελαφρώς λιγότερες πιθανότητες από τους γιους να αποκοπούν από τις μητέρες τους. “Έτσι, οι κόρες είναι πιο πιθανό να παραμείνουν συνδεδεμένες με τις μητέρες τους και οι γιοι ήταν πιο πιθανό να παραμείνουν συνδεδεμένοι με τους πατέρες τους”, δήλωσε o Reczek.
Παρόλα αυτά, τα παιδιά συνολικά ήταν λιγότερο πιθανό να αποκοπούν από τις μητέρες τους. “Οι μητέρες είναι οι βασικοί φροντιστές των παιδιών στην κοινωνία μας, οπότε είναι λογικό ότι είναι πιο πιθανό να παραμείνουν κοντά με τα παιδιά τους”, δήλωσε o Reczek.
Τα ενήλικα παιδιά των μαύρων είχαν 27% λιγότερες πιθανότητες να αποξενωθούν από τις μητέρες τους σε σχέση με τα ενήλικα παιδιά των λευκών, γεγονός που συνάδει με τις έρευνες που δείχνουν ότι οι μαύρες μητέρες αποτελούν ένα μοναδικά σταθερό χαρακτηριστικό στην οικογενειακή ζωή των ΗΠΑ. Όμως, αντίθετα, οι ενήλικες μαύροι και λατινοαμερικάνοι είναι πιο πιθανό να αναφέρουν μια αποξενωμένη σχέση με τους πατέρες τους απ’ ό,τι οι λευκοί ενήλικες.
Αποδεικνύοντας επίσης τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι μητέρες στη ζωή των παιδιών τους, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά των ομοφυλόφιλων, των λεσβιών και των αμφιφυλόφιλων δεν είχαν περισσότερες πιθανότητες να αποξενωθούν από τις μητέρες τους απ’ ό,τι τα ετεροφυλόφιλα. Όμως τα γκέι και λεσβιακά παιδιά είχαν 86% περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν αποξένωση από τους πατέρες απ’ ό,τι τα ετεροφυλόφιλα, ενώ τα αμφιφυλόφιλα παιδιά είχαν σχεδόν τριπλάσιες πιθανότητες να αναφέρουν αποξενωμένη σχέση με τους πατέρες.
Για όλα τα ενήλικα παιδιά της μελέτης, οι χωρισμοί από έναν γονέα συχνά συνέβησαν σύντομα αφότου τα παιδιά ενηλικιώθηκαν: Η μέση ηλικία που τα παιδιά αποξενώθηκαν για πρώτη φορά από τη μητέρα τους ήταν τα 26 έτη και από τον πατέρα τους τα 23 έτη. “Η πρώιμη ενήλικη ζωή είναι γεμάτη μεταβάσεις, όπως το κολέγιο, οι νέες θέσεις εργασίας, ο γάμος, η γονεϊκότητα, όλα αυτά μπορούν να συμβάλουν στην αποξένωση ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, να προστατεύσουν από αυτήν”, δήλωσε o Reczek. Για παράδειγμα, τα ενήλικα παιδιά που είχαν παντρευτεί και χωρίσει είχαν περισσότερες πιθανότητες να αποξενωθούν σε σύγκριση με τους ενήλικες που δεν είχαν παντρευτεί ποτέ.
Η απόκτηση δικών τους παιδιών μείωσε τον κίνδυνο αποξένωσης ενός ενήλικου παιδιού από τους πατέρες, αλλά όχι από τις μητέρες. Αλλά δεν είναι μόνο τα χαρακτηριστικά των ενήλικων παιδιών που σχετίζονταν με την αποξένωση. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όταν οι γονείς ήταν μεγαλύτεροι σε ηλικία, εργάζονταν και όταν οι πατέρες είχαν υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης, ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν αποχωρισμούς από τα ενήλικα παιδιά τους.
“Μπορεί να είναι ότι όταν οι γονείς εργάζονται και οι πατέρες έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο, μπορούν να παρέχουν μεγαλύτερη υποστήριξη στα ενήλικα παιδιά τους και αυτό επιβαρύνει λιγότερο τους δεσμούς γονέων-παιδιών”, δήλωσε ο Reczek. Τα ενήλικα παιδιά μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να αποξενωθούν από τους ηλικιωμένους γονείς επειδή οι γονείς απαιτούν φροντίδα για την οποία τα παιδιά αισθάνονται υπεύθυνα.
Παρόλο που υπήρχαν διαφορές ως προς το φύλο, τη φυλή/εθνικότητα και τη σεξουαλικότητα που σχετίζονταν με την αποξένωση, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν υπήρχαν τέτοια μοτίβα ως προς την επανένωση γονέων και παιδιών αργότερα. “Δεν μπορούμε να πούμε από αυτά τα δεδομένα γιατί οι αποξενώσεις έληξαν και αν αυτές οι σχέσεις ήταν μόνιμες αφού ξανασμίξανε”, δήλωσε ο Reczek. “Αλλά με εξέπληξε το πόσες αποξενώσεις όντως τελείωσαν”, τόνισε αμέσως μετά.
Ο Reczek δήλωσε ότι η ομάδα συνεχίζει την έρευνά της σχετικά με την αποξένωση με μια μελέτη που εξετάζει πώς μπορεί να επηρεάσει την υγεία και ένα πρόγραμμα συνεντεύξεων με άτομα που αποξενώθηκαν από την οικογένειά τους.
