Όταν το 2014, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής ανέφερε ότι όλες οι παιδιατρικές πρωτοβάθμιες φροντίδες υγείας πρέπει να συμπεριλάβουν στην φροντίδα των βρεφών την προώθηση της ανάγνωσης (ήδη από τη γέννηση!) έγινε ξεκάθαρο σε όλους πόσο σημαντικό θεωρείται το διάβασμα. Πράγματι, το διάβασμα είναι ένας εξαιρετικός τρόπος ανάπτυξης του παιδικού εγκεφάλου και όσο και να σας φαίνεται περίεργο η καλή συνήθεια του διαβάσματος ξεκινά από την βρεφική ηλικία! Η κατάκτηση της δεξιότητας του διαβάσματος δεν γίνεται κατευθείαν αλλά συμβαίνει βήμα- βήμα. Και κάθε βήμα που κατακτά ένα παιδί το οδηγεί στο επόμενο!
Έτσι, κατά τα πρώτα 6 χρόνια της ζωής τους, τα περισσότερα παιδιά:
- Μιλάνε και ακούνε.
- Ακούνε ιστορίες που τους διαβάζουν οι γονείς ή οι φροντιστές τους δυνατά.
- Προσποιούνται ότι διαβάζουν.
- Μαθαίνουν πώς να χειρίζονται τα βιβλία.
- Μαθαίνουν για τα βιβλία.
- Προσδιορίζουν τα γράμματα με το όνομα και το σχήμα.
- Προσδιορίζουν ξεχωριστούς ήχους στην προφορική γλώσσα.
- Σχεδιάζουν μουντζούρες και άλλα σχέδια.
- Συνδέουν μεμονωμένους χαρακτήρες με τους ήχους που κάνουν.
- Συνδέουν αυτό που ήδη γνωρίζουν σε αυτό που ακούνε να τους διαβάζουν.
- Προβλέπουν τι θα ακολουθήσει στις ιστορίες και τα ποιήματα.
- Συνδέουν συνδυασμούς γραμμάτων με ήχους.
- Αναγνωρίζουν απλές λέξεις στα βιβλία.
- Λένε την περίληψη μιας ιστορίας.
- Γράφουν μεμονωμένα γράμματα του αλφαβήτου.
- Γράφουν λέξεις.
- Γράφουν απλές προτάσεις.
- Διαβάζουν απλά βιβλία.
- Γράφουν για να επικοινωνήσουν.
- Διαβάζουν πιο σύνθετα βιβλία.
Βιβλία για μωρά: Πως να τα διαβάσετε!
Αν φέρετε σε επαφή ένα βρέφος με ένα βιβλίο για πρώτη φορά το πιο πιθανό είναι να το περιεργαστεί, να το βάλει στο στόμα του και μετά να το πετάξει. Θα ήταν αδιανόητο να περιμέναμε ένα βρέφος να καταλάβει αμέσως τη διαδικασία του διαβάσματος! Παρακάτω θα βρείτε πολύ χρήσιμες συμβουλές που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την εμπειρία ανάγνωσης που μοιράζεστε με το μωρό σας:
Βρείτε μια ρουτίνα διαβάσματος!
Ενσωματώστε το διάβασμα παιδικών βιβλίων σε μια αγαπημένη σας ρουτίνα μέσα στην ημέρα. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε μετά το πρωινό σας να καθίσετε σε ένα άνετο σημείο και να διαβάσετε ένα βιβλίο μαζί! Θα σας εντυπωσιάσει το γεγονός ότι σε 2-3 ημέρες το μωρό σας θα ανυπομονεί για τη νέα σας συνήθεια.
Καθίστε απέναντι!
Για να μπορέσει το μωρό σας να αντιληφθεί τη διαδικασία της ανάγνωσης δοκιμάστε κάποιες φορές να βάλετε το μωρό σας απέναντί σας (και όχι στην αγκαλιά σας) καθώς του διαβάζετε το αγαπημένο σας βιβλίο! Πρόκειται για μία τεχνική που βοηθά το μωρό σας να εστιάσει τόσο στο πρόσωπό σας όσο και στο παιδικό παραμύθι. Έτσι πολύ γρήγορα, το μωρό σας θα κάνει τη σύνδεση ότι διαβάζετε από το βιβλίο.
Διδάξτε πως διαβάζουμε!
Η ανάγνωση παιδικών βιβλίων είναι μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία που απαιτεί την κατανόηση πολλαπλών σταδίων. Για να βοηθήσετε το μωρό σας να καταλάβει πως διαβάζουμε διδάξτε του εσείς τον τρόπο εξηγώντας με απλά λόγια τα πάντα!
Για παράδειγμα πείτε:
Τώρα ανοίγω το βιβλίο! (καθώς ανοίγετε το βιβλίο)
Τώρα γυρίζω τη σελίδα! (καθώς γυρίζετε την κάθε σελίδα)
Τελείωσε! (όταν τελειώσει το διάβασμα)
Μέσα από αυτή την ιεροτελεστία το μωρό σας αποκτά μια σειρά δεξιοτήτων που σχετίζονται με την ανάπτυξη του εγκεφάλου του! Και φυσικά, πολύ σύντομα το μωρό σας θα μπορεί να φυλλομετρήσει ένα βιβλίο μόνο του!
Επιλέξτε τρισδιάστατα βιβλία!
Η επιλογή τρισδιάστατων βιβλίων όχι μόνο αναπτύσσει κινητικές, χωρικές και οπτικές δεξιότητες αλλά μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση διαφόρων αναπτυξιακών δυσκολιών όπως το άγχος αποχωρισμού. Έτσι, όταν διαβάζετε ένα τρισδιάστατο βιβλίο, ενθαρρύνετε το μωρό σας να σηκώσει το κάλυμμα κάθε εικόνα ώστε να ανακαλύψει με ενθουσιασμό την έκπληξη που κρύβεται από κάτω. Ενθαρρύνετε ακόμα περισσότερο την ανάγνωση αναφωνώντας «Κούκου-τσα»!
Καλλιεργήστε την ανεξαρτησία του!
Όταν το μωρό σας έχει ήδη εξοικειωθεί με το διάβασμα είναι εξαιρετικά σημαντικό να του προσφέρετε τη δυνατότητα να επιλέξει μόνο του τι βιβλίο θα διαβάσετε. Κρατήστε δύο βιβλία διαφορετικού είδους (για παράδειγμα ένα μουσικό και ένα μαλακό βιβλίο) και ρωτήστε ποιο βιβλίο θέλει. Στη συνέχεια, διαβάστε το βιβλίο που επέλεξε το μωρό σας.
Επικοινωνήστε!
Ενθαρρύνετε τη λεκτική επικοινωνία με το μωρό σας ρωτώντας το απλές ερωτήσεις σχετικά με το τι βλέπετε στην κάθε σελίδα. Ρωτήστε για παράδειγμα «Τι είναι αυτό;» όταν δείχνετε εικόνες αντικειμένων που το μωρό σας γνωρίζει. Ακολουθήστε το ίδιο μοτίβο κάνοντας παρόμοιες ερωτήσεις για ένα διάστημα και στη συνέχεια δοκιμάστε διαφορετικές ερωτήσεις όπως «Ποιο παιδάκι τρώει;» ή «Που είναι ο σκύλος;».
Αν θέλετε να μάθετε πως να διαχειριστείτε την καθημερινότητα σας με το μωρό σας ώστε να του προσφέρετε θετικές βάσεις ανάπτυξης τότε το πρόγραμμα «Μάθε τα πάντα για το νεογέννητο σου: ύπνος, φαγητό, κολικοί, δραστηριότητες, ανάπτυξη» είναι το κατάλληλο για εσάς!
Αν έχετε παιδιά διαφορετικής ηλικίας ή αν το μωρό σας είναι πάνω από 6 μηνών τότε βρείτε στο πρόγραμμα «Πως μπορώ να κάνω το παιδί μου να αγαπήσει το διάβασμα;» προτάσεις, συμβουλές και παιδαγωγικές μεθόδους που μπορούν επιβεβαιωμένα να ενισχύσουν την αγάπη για το διάβασμα και να θέσουν τη βάση για τη λεκτική επικοινωνία!
