Οι περισσότεροι γονείς έχουν βιώσει απογοήτευση όταν τα βρέφη τους κλαίνε υπερβολικά και αρνούνται να κοιμηθούν. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η καλύτερη στρατηγική για να τα ηρεμήσουν είναι να τα κρατάτε αγκαλιά και να περπατάτε μαζί τους για πέντε λεπτά.
“Πολλοί γονείς υποφέρουν από το νυχτερινό κλάμα των μωρών”, λέει η Kumi Kuroda του Κέντρου Επιστήμης του Εγκεφάλου RIKEN στην Ιαπωνία. “Αυτό είναι ένα τόσο μεγάλο ζήτημα, ειδικά για τους άπειρους γονείς, που μπορεί να οδηγήσει σε γονεϊκό στρες και ακόμη και σε κακοποίηση του βρέφους σε μικρό αριθμό περιπτώσεων”, λέει η ίδια.
Η Kuroda και οι συνάδελφοί της μελετούν την αντίδραση μεταφοράς, μια έμφυτη αντίδραση που παρατηρείται σε πολλά θηλαστικά που βρίσκονται σε βαθύπνοια – εκείνα των οποίων τα μικρά είναι ανώριμα και δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους – όπως τα ποντίκια, οι σκύλοι, οι πίθηκοι και οι άνθρωποι. Παρατήρησαν ότι όταν αυτά τα ζώα σηκώνουν τα βρέφη τους και αρχίζουν να περπατούν, τα σώματα των μικρών τους τείνουν να γίνονται υπάκουα και οι καρδιακοί τους παλμοί επιβραδύνονται. Η ομάδα της Kuroda θέλησε να συγκρίνει τα αποτελέσματα της απόκρισης μεταφοράς, της χαλαρής αντίδρασης κατά τη μεταφορά, με άλλες συνθήκες, όπως η ακίνητη μητρική αγκαλιά ή το κούνημα και να εξετάσει επίσης αν τα αποτελέσματα επιμένουν με μεγαλύτερη διάρκεια μεταφοράς σε ανθρώπινα βρέφη.
Οι ερευνητές συνέκριναν τις αντιδράσεις 21 βρεφών ενώ βρίσκονταν υπό τέσσερις συνθήκες: να τα κρατούν οι μητέρες που περπατούσαν, να τα κρατούν οι μητέρες που κάθονταν, να βρίσκονται σε μια ακίνητη κούνια ή να βρίσκονται σε μια κούνια που κουνιέται. Η ομάδα διαπίστωσε ότι όταν η μητέρα περπατούσε ενώ κουβαλούσε το μωρό, τα βρέφη που έκλαιγαν ηρεμούσαν και οι καρδιακοί τους παλμοί επιβραδύνονταν μέσα σε 30 δευτερόλεπτα. Παρόμοια ηρεμιστική επίδραση σημειώθηκε όταν τα βρέφη τοποθετήθηκαν σε κουνιστή κούνια, αλλά όχι όταν η μητέρα κρατούσε το μωρό καθιστή ή το τοποθετούσε σε ακίνητη κούνια.
Αυτό υποδηλώνει ότι το να κρατάτε ένα μωρό από μόνο του μπορεί να είναι ανεπαρκές για την καταπράυνση των βρεφών που κλαίνε, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με την παραδοσιακή παραδοχή ότι το κράτημα της μητέρας μειώνει την αγωνία των βρεφών. Ταυτόχρονα, η κίνηση έχει ηρεμιστικά αποτελέσματα, ενεργοποιώντας πιθανότατα την αντίδραση μεταφοράς του μωρού. Η επίδραση ήταν πιο εμφανής όταν οι κινήσεις αγκαλιάς και περπατήματος συνεχίζονταν για πέντε λεπτά. Όλα τα μωρά που έκλαιγαν στη μελέτη σταμάτησαν να κλαίνε και σχεδόν τα μισά από αυτά αποκοιμήθηκαν.
Αλλά όταν οι μητέρες προσπάθησαν να βάλουν τα νυσταγμένα μωρά τους για ύπνο, πάνω από το ένα τρίτο των συμμετεχόντων έγιναν και πάλι σε εγρήγορση μέσα σε 20 δευτερόλεπτα. Η ομάδα διαπίστωσε ότι όλα τα μωρά παρήγαγαν φυσιολογικές αντιδράσεις, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στον καρδιακό ρυθμό, που μπορούν να τα ξυπνήσουν τη στιγμή που το σώμα τους αποκολλάται από τις μητέρες τους. Ωστόσο, εάν τα βρέφη κοιμόντουσαν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα πριν ξαπλώσουν, ήταν λιγότερο πιθανό να ξυπνήσουν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, διαπίστωσε η ομάδα.
“Ακόμη και ως μητέρα τεσσάρων παιδιών, εξεπλάγην πολύ όταν είδα το αποτέλεσμα. Νόμιζα ότι το μωρό που ξύπνησε κατά τη διάρκεια του ξαπλώματος σχετίζεται με τον τρόπο που τοποθετείται στο κρεβάτι, όπως η στάση του ή η απαλότητα της κίνησης”, λέει η Kuroda. “Αλλά το πείραμά μας δεν υποστήριξε αυτές τις γενικές υποθέσεις”, τονίζει. Αν και στο πείραμα συμμετείχαν μόνο μητέρες, η Kuroda αναμένει ότι τα αποτελέσματα είναι πιθανό να είναι παρόμοια σε οποιονδήποτε φροντιστή.
Με βάση τα ευρήματά τους, η ομάδα προτείνει μια μέθοδο για την καταπράυνση και την προώθηση του ύπνου στα βρέφη που κλαίνε. Συνιστούν στους γονείς να κρατούν τα βρέφη που κλαίνε και να περπατούν μαζί τους για πέντε λεπτά, ενώ στη συνέχεια να κάθονται και να κρατούν τα βρέφη για άλλα πέντε έως οκτώ λεπτά πριν τα βάλουν για ύπνο. Το πρωτόκολλο, σε αντίθεση με άλλες δημοφιλείς προσεγγίσεις εκπαίδευσης στον ύπνο, όπως το να αφήνουν τα βρέφη να κλαίνε μέχρι να αποκοιμηθούν μόνα τους, στοχεύει στο να δώσει μια άμεση λύση στο βρεφικό κλάμα. Το αν μπορεί να βελτιώσει τον ύπνο των βρεφών μακροπρόθεσμα απαιτεί περαιτέρω έρευνα, λέει επίσης η Kuroda.
“Για πολλούς, γινόμαστε διαισθητικά γονείς και ακούμε τις συμβουλές άλλων ανθρώπων για τη διαπαιδαγώγηση χωρίς να δοκιμάζουμε τις μεθόδους με αυστηρή επιστήμη. Χρειαζόμαστε όμως την επιστήμη για να κατανοήσουμε τις συμπεριφορές ενός μωρού, επειδή είναι πολύ πιο πολύπλοκες και διαφορετικές από ό,τι νομίζαμε”, αναφέρει η Kuroda.
