Οι περισσότεροι γονείς παραπονιούνται και προβληματίζονται για τις συχνές αλλαγές της διάθεσης που έχουν τα έφηβα παιδιά τους. Αξίζει λοιπόν να ειπωθεί πως υπάρχουν θεμιτοί λόγοι που κάνουν έναν εφηβο κυκλοθυμικό -και δεν είναι μόνο οι ορμόνες!
Ταχέως μεταβαλλόμενος εγκέφαλος των εφήβων
Πριν από τη συνήθη χρήση της μαγνητικής τομογραφίας (MRI), ήταν δύσκολο να δούμε τι συμβαίνει στο εσωτερικό του εγκεφάλου ενός εφήβου. Πλέον όμως, μπορούν να δουν το πώς αναπτύσσεται η δομή του εγκεφάλου ενός εφήβου με τη βοήθεια των μαγνητικών τομογραφιών. Έτσι, μπορούμε να αντιληφθούμε ότι ο εφηβικός εγκέφαλος αλλάζει ραγδαία μόλις το παιδί μπει στην εφηβεία.
Στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου ρυθμίζονται οι πιο περίπλοκες συμπεριφορές – η πιο σύνθετη λήψη αποφάσεων, η έκφραση της προσωπικότητας του ατόμου, η καθοδήγηση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων. Αυτή η περιοχή του εγκεφάλου έχει μια μικρή «αναγέννηση», θα λέγαμε, κατά την εφηβεία. Οι συνδέσεις μεταξύ αυτών των εγκεφαλικών κυττάρων εμφανίζονται και πάλι με υψηλούς ρυθμούς, αφού ήταν σχετικά σταθερές κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας.
Οι εγκέφαλοι των εφήβων αναπτύσσουν επίσης περισσότερη λευκή ουσία σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, στον μετωπιαίο λοβό και στον βρεγματικό λοβό. Αυτές οι περιοχές του εγκεφάλου ασχολούνται με πολλές διαφορετικές διεργασίες, όπως η λογική, η κρίση και ο έλεγχος των παρορμήσεων.
Κάποια εφηβική κυκλοθυμία μπορεί πιθανώς να συνδέεται με όλη την ανάπτυξη και την αλλαγή του εγκεφάλου που βιώνει ο έφηβος. Επειδή έχουν περιορισμένο έλεγχο των παρορμήσεών τους λόγω των εγκεφαλικών τους αλλαγών, οι έφηβοι μπορεί να εκφράσουν ένα συναίσθημα πριν μπορέσουν να το σκεφτούν ή να αναλογιστούν τις όποιες επιπτώσεις.
Ο ρόλος των ορμονών
Οι ορμόνες παίζουν κάποιο ρόλο στη διάθεση. Πιστεύεται ότι οι ορμόνες του φύλου (οιστρογόνα και τεστοστερόνη), επηρεάζουν τον εγκέφαλο ενός εφήβου, οδηγώντας ενδεχομένως σε προβλήματα που σχετίζονται με τη διάθεση. Κάθε γυναίκα που είχε ένα σημαντικό προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS) γνωρίζει ότι οι ορμόνες επηρεάζουν τη διάθεση. Παραδόξως, δεν είναι μόνο αυτές οι ορμόνες που συνδέονται με τη κυκλοθυμία ενός εφήβου.
Μια ορμόνη που συνήθως ηρεμεί τους ενήλικες, στην πραγματικότητα κάνει τους εφήβους να αισθάνονται αγχωμένοι. Κατά τη διάρκεια στιγμών άγχους, η THP (ή αλλοπρεγνανολόνη) απελευθερώνεται στο σώμα μας Για τους ενήλικες, αυτή η ορμόνη έχει ηρεμιστική επίδραση. Στους εφήβους, η THP έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Όποιος έχει βρεθεί κοντά σε έναν ανήσυχο έφηβο (ή ακόμα και σε έναν ανήσυχο ενήλικα) μπορεί να σας πει ότι το άγχος μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη διάθεση.
Η αντίδραση στην ορμόνη THP τείνει να υποχωρεί καθώς οι έφηβοι πλησιάζουν στην ενηλικίωση, συμβάλλοντας ενδεχομένως σε λιγότερα επεισόδια κυκλοθυμίας κατά τη διάρκεια αγχωτικών περιόδων.
Κυκλοθυμία vs Κατάθλιψη
Οι γονείς συχνά έχουν απορίες σχετικά με το τι είναι στ’ αλήθεια η φυσιολογική κυκλοθυμική συμπεριφορά των εφήβων. Εάν η κυκλοθυμία δεν διαρκεί πολύ, είναι πιθανώς φυσιολογική. Έτσι, αν ένας έφηβος έχει μια κακή μέρα και είναι ευερέθιστος, αλλά είναι καλός τις περισσότερες ώρες της εβδομάδας, μπορεί να πρόκειται απλώς για προσωρινή κυκλοθυμία.
Επιπλέον, η κατάθλιψη και άλλες ψυχιατρικές διαταραχές έχουν και άλλα σημάδια εκτός από την ιδιοτροπία ή τη διάθεση. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη των εφήβων μπορεί να συνοδεύεται από απώλεια ή αύξηση βάρους, διαταραχές του ύπνου, απόσυρση από τους φίλους και την οικογένεια ή συζητήσεις για αυτοκτονία.
Αν ένας έφηβός είναι κυκλοθυμικός, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως δεν πρόκειται για μια μόνιμη κατάσταση, καθώς όσο ο εγκέφαλος του θα ωριμάζει, τόσο η κυκλοθυμία θα εξασθενεί.
