Περίπου το 17% των γυναικών με ανεξήγητη υπογονιμότητα έχουν επίσης γονιδιακές παραλλαγές που είναι γνωστό ότι προκαλούν ασθένειες, από κοινές παθήσεις όπως οι καρδιακές παθήσεις έως σπάνια προβλήματα όπως η ALS, αναφέρουν ερευνητές του Medical College of Georgia. Η δική τους φαίνεται να είναι η πρώτη μελέτη που εντοπίζει αυξημένο επιπολασμό γενετικών παραλλαγών που προκαλούν ασθένειες σε γυναίκες με ανεξήγητη υπογονιμότητα, αναφέρει η ομάδα, με επικεφαλής τον Lawrence C. Layman, MD, στο New England Journal of Medicine.
Υπέθεσαν ότι η γενετική ασθένεια δημιουργεί προδιάθεση για υπογονιμότητα και επακόλουθη ιατρική ασθένεια και τα ευρήματά τους υποστηρίζουν αυτή τη σχέση, γράφουν. Οι γυναίκες με υπογονιμότητα, για παράδειγμα, έχει παρατηρηθεί ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. “Η σύνδεση με τις ασθένειες ήταν γνωστή, αλλά αυτό που δεν ήταν γνωστό ήταν αν υπήρχε γενετική σύνδεση. Αυτός ήταν ο σκοπός αυτής της μελέτης”, λέει ο Layman, ενδοκρινολόγος αναπαραγωγής και γενετιστής που είναι επικεφαλής του τμήματος αναπαραγωγικής ενδοκρινολογίας, υπογονιμότητας και γενετικής του MCG στο Πανεπιστήμιο Augusta
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι ενώ δεν έχουν ακόμη καθοριστεί σαφείς, κοινές οδοί μεταξύ της υπογονιμότητας και παθήσεων όπως οι καρδιακές παθήσεις, “μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της υπογονιμότητας και της μελλοντικής νόσου μπορεί ακόμη να βοηθήσει στην έγκαιρη ανίχνευση, τη γενετική συμβουλευτική και την παρέμβαση”. Η γονιμότητα θα μπορούσε στην πραγματικότητα να είναι ένας “βιοδείκτης” για μελλοντική ιατρική ασθένεια, γράφουν. Αλληλούχησαν τα εξώσωμα, τα οποία περιέχουν τις περιοχές που κωδικοποιούν τις πρωτεΐνες των γονιδίων, 197 γυναικών ηλικίας 18 έως 40 ετών με ανεξήγητη υπογονιμότητα, ένα ποσοστό που περιλαμβάνει περίπου το 30% των υπογόνιμων γυναικών, για να αναζητήσουν παραλλαγές σε γονίδια που ήταν γνωστό ή ύποπτο ότι προκαλούν ασθένεια. Οι πληροφορίες για τις γυναίκες αντλήθηκαν από τη δοκιμή AMIGOS του Εθνικού Ινστιτούτου Eunice Kennedy Shriver του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού και Ανθρώπινης Ανάπτυξης Συνεργατικό Δίκτυο Αναπαραγωγικής Ιατρικής, μια ομάδα περίπου 900 ζευγαριών από πολλά ιδρύματα χωρίς προφανή αιτία υπογονιμότητας, όπως προβλήματα ωορρηξίας ή μη υγιές σπέρμα.
Διαπίστωσαν ότι το 6,6 % των γυναικών που μελέτησαν είχαν παραλλαγές σε 59 γονίδια που ονομάζονται “ιατρικά ενεργά”, πράγμα που σημαίνει ότι είναι πιθανό να προκαλέσουν παθήσεις όπως καρδιακές παθήσεις και καρκίνο του μαστού, αλλά υπάρχουν παρεμβάσεις, τρόπου ζωής ή/και ιατρικές, που θα μπορούσαν να απομακρύνουν ή τουλάχιστον να μειώσουν τον κίνδυνο. Συγκριτικά, έχει βρεθεί ότι περίπου το 2,5% του γενικού πληθυσμού έχει παραλλαγές σε αυτά τα γονίδια. Ένα επιπλέον 10% των γυναικών είχε γονιδιακές παραλλαγές που είναι γνωστό ότι προκαλούν ασθένειες για τις οποίες μπορούν να ληφθούν ελάχιστα έως καθόλου μέτρα για τη βελτίωση του προβλήματος, όπως η νόσος του Πάρκινσον, λέει ο Layman. Βρήκαν 14 παραλλαγές των γονιδίων με ιατρική δράση σε 13 από τις γυναίκες- μία γυναίκα είχε δύο παραλλαγές. Οι πιο συνηθισμένες ήταν εκείνες που συμβάλλουν στην καρδιαγγειακή νόσο και τον καρκίνο, τους δύο κορυφαίους δολοφόνους της χώρας.
Αυτές περιλάμβαναν σχετικά γνωστές παραλλαγές, όπως τέσσερις γυναίκες με παραλλαγές των BRCA1 και BRCA2, οι οποίες σχετίζονται με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών. Έξι γυναίκες είχαν παραλλαγές σε πέντε γονίδια που σχετίζονται με τον αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, πράγματα όπως η γενετική προδιάθεση για υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και ακανόνιστους καρδιακούς ρυθμούς, μερικά από τα οποία μπορεί να είναι θανατηφόρα. Μια γυναίκα είχε μια παραλλαγή στο γονίδιο MYH11, το οποίο σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ρήξης της αορτής, του μεγαλύτερου αιμοφόρου αγγείου στο σώμα. Επίσης, βρέθηκαν πολυάριθμες σπάνιες παραλλαγές αβέβαιης σημασίας στα γονίδια με ιατρική δράση.
Συγκριτικά μεγάλα σύνολα δεδομένων που αντιπροσωπεύουν καλύτερα ολόκληρο τον πληθυσμό, όπως 50.000 άτομα στη Βιοτράπεζα του Ηνωμένου Βασιλείου και σχεδόν 22.000 στο δίκτυο eMERGE του Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας Ανθρώπινου Γονιδιώματος που χρηματοδοτείται από το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας Ανθρώπινου Γονιδιώματος, απέδωσαν ποσοστά 2 και 2,5% αντίστοιχα. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου τριπλάσια αύξηση των παραλλαγών σε γονίδια με ιατρική δράση μεταξύ των γυναικών που ήταν υπογόνιμες σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό, λέει ο Layman.
Επιπλέον, βρήκαν 20 παραλλαγές σε 21 άλλες γυναίκες σε γονίδια που σχετίζονται με καταστάσεις που πιθανότατα δεν θα μπορούσαν να μετριαστούν, όπως ένας δραματικά αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης μυϊκής σπατάλης ALS, ή νόσου του Lou Gehrig, και νεφροκαταστροφικής πολυκυστικής νεφροπάθειας, η οποία τελικά θα απαιτήσει αιμοκάθαρση ή/και μεταμόσχευση νεφρού, εύρημα που απαιτεί περισσότερη μελέτη, γράφουν ο Layman και οι συνεργάτες του.
Συνολικά, περίπου το 17% των γυναικών με ανεξήγητη υπογονιμότητα είχαν παραλλαγές που είναι γνωστό ότι προκαλούν ή υπάρχει υποψία ότι προκαλούν μια μελλοντική ιατρική ασθένεια. Σημειώνουν ότι τα ευρήματά τους είναι πιθανόν να αφορούν μόνο αυτή την ομάδα γυναικών. Αν και χρειάζεται περισσότερη μελέτη προτού γίνουν κινήσεις όπως η σύσταση γενετικών εξετάσεων για όλες τις γυναίκες ή τους άνδρες με ανεξήγητη υπογονιμότητα, οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματά τους υποστηρίζουν την άποψη ότι η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης μελλοντικών ιατρικών προβλημάτων σε αυτές τις γυναίκες μπορεί να έχει γενετική συνιστώσα. Προς το παρόν, οι γενετικές εξετάσεις στην υπογονιμότητα γίνονται επιλεκτικά, όπως αν το ύποπτο πρόβλημα παραπέμπει σε γενετική αιτία, όπως ένας άνδρας που δεν έχει σπέρμα, κάτι που μπορεί να υποδηλώνει το σύνδρομο Klinefelter, όπου οι άνδρες γεννιούνται με ένα επιπλέον αντίγραφο του χρωμοσώματος Χ που προκύπτει από ένα τυχαίο γενετικό σφάλμα.
“Δεν κάνουμε γενετικές εξετάσεις αυτή τη στιγμή, επειδή δεν υπάρχουν καλά στοιχεία γι’ αυτό και δεν πρόκειται να καλυφθούν από την ασφάλιση”, λέει ο Layman. Η νέα μελέτη τους παρέχει περισσότερες αποδείξεις ότι η γενετική εξέταση μπορεί να πρέπει να εξεταστεί σε μια χούφτα χρόνια, αν τα ευρήματα συνεχίσουν να ισχύουν. “Πρέπει να μελετήσουμε πολύ περισσότερους ανθρώπους και άλλοι άνθρωποι πρέπει να το κάνουν επίσης”, αναφέρει ο Layman. “Ένας άλλος τομέας που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης είναι το κατά πόσον ορισμένες από τις γονιδιακές παραλλαγές μπορεί να είναι αιτιώδεις τόσο για την υπογονιμότητα όσο και για την ασθένεια”, τονίζει ο Layman. “Αυτή τη στιγμή, οι μόνες γνωστές σε αυτόν παραλλαγές που φαίνεται να έχουν ρόλο και στα δύο είναι οι καρκινογόνες BRCA 1 και 2, επειδή εμπλέκονται επίσης στη μαιώση, η οποία είναι σημαντική για το σχηματισμό και τη λειτουργία του σπέρματος και των ωαρίων. Επίσης, και οι δύο εμπλέκονται στην επιδιόρθωση σπασιμάτων διπλής έλικας στο DNA, κάτι που έχει συσχετιστεί με τη γήρανση των ωοθηκών και τον κίνδυνο καρκίνου”, αναφέρει στη συνέχεια ο Layman.
Μια άλλη είναι μια παραλλαγή που προκαλεί πρόωρη εμμηνόπαυση, η οποία είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, επειδή τα οιστρογόνα θεωρούνται προστατευτικά του γυναικείου καρδιαγγειακού συστήματος. Ελπίζει ότι τα νέα ευρήματα θα εμπνεύσουν άλλους να διερευνήσουν περαιτέρω κατά πόσον οι παραλλαγές που προκαλούν ασθένειες και βρέθηκαν παρούσες σε αυτές τις γυναίκες είναι επίσης παράγοντες της υπογονιμότητάς τους. Ο Layman σημειώνει επίσης ότι η βάση δεδομένων που μελέτησαν έτυχε να είναι σε μεγάλο βαθμό λευκές γυναίκες, αλλά ότι η υπογονιμότητα είναι ένα πρόβλημα κοινό τόσο για τους μαύρους και τους λευκούς όσο και για άλλες φυλές και πρέπει να μελετηθεί σε αυτούς τους πληθυσμούς. Η υπογονιμότητα επηρεάζει εξίσου και τους άνδρες και τις γυναίκες, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής.
