Οι έφηβοι καθημερινά παίρνουν αποφάσεις, είτε μεγάλες είτε μικρές, που μπορεί να αλλάξουν τη ζωή τους. Επομένως, οι γονείς είναι σημαντικό να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν τις κατάλληλες δεξιότητες ώστε να λαμβάνουν υγιείς αποφάσεις.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως οι ανεοτυγμένες δεξιότητες λήψης αποφάσεων μπορούν να προετοιμάσουν τον έφηβο για την επιτυχία αργότερα στη ζωή του. Επιπλέον, οι καλές δεξιότητες λήψης αποφάσεων βοηθούν τους εφήβους να διαχειρίζονται καλύτερα τα επίπεδα άγχους τους.
Τι μπορεί να κάνει ένας γονιός για να βοηθήσει το παιδί του να παίρνει σωστές αποφάσεις;
-
Παροχή καθοδήγησης: Ο γονιός παίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωή ενός εφήβου και γι’ αυτό η καθοδήγηση από μέρους του είναι απαραίτητη. Επομένως, η προθυμία του γονιού να βοηθήσει και να συμβουλέψει το παιδί του είναι σημαντική. Το «κλειδί» εδώ βέβαια είναι να μην γίνει υπερπροστατευτικός και να μην κλείσει το παιδί του σε μια γυάλα. Ο/η έφηβος/η πρέπει να κάνει και λάθη για να μάθει να διαχειρίζεται διάφορες καταστάσεις. Ακόμα και τα παθήματα είναι χρήσιμα μαθήματα. Επομένως, ο ρόλος του γονιού εδώ είναι να βοηθήσει το παιδί του να δει τα θετικά ακόμα και μέσα από τις πιο δύσκολες καταστάσεις και να το «εκπαιδεύσει» να παίρνει καλύτερες αποφάσεις μελλοντικά.
-
Προσδιορισμός προβλήματος: Πολλές φορές οι έφηβοι αγνοούν τα προβλήματα ή κατηγορούν άλλους ανθρώπους γι’ αυτά. Για παράδειγμα, ένας έφηβος που μπορεί να αποτυγχάνει στα μαθηματικά δε θα πει ότι φταίει ο ίδιος, αλλά πως φταίει ο καθηγητής του δεν τα εξηγεί σωστά. Σ’ αυτή την περίπτωση λοιπόν, ο γονιός μπορεί να επισημάνει στον έφηβο το πρόβλημα προκειμένου στη συνέχεια να τον βοηθήσει να το διαχειριστεί.
-
Παροχή ιδεών για επιλογές: Ο γονιός μπορεί να βοηθήσει το παιδί του να προσδιορίσει τις επιλογές που έχει σε μια κατάσταση, υποδεικνύοντας του ότι δεν υπάρχει μόνο μία ή δύο επιλογές αλλά περισσότερες. Έτσι, μέσα από αυτή τη συζήτηση μπορείτε να του προσφέρετε σωρεία επιλογών και μαζί να μπορέσετε να βρείτε ακόμα περισσότερες λύσεις.
-
Εξέταση των υπέρ και των κατά: Στη συνέχεια, άπαξ και βρεθούν από κοινού λύσεις, ο γονιός μπορεί να ζητήσει από το παιδί του να εντοπίσει τα πελονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε επιλογής. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ο/η έφηβος/η θα μπορέσει να δει ποια θα μπορούσε να είναι τελικά η καλύτερη επιλογή.
-
Συζήτηση συναισθημάτων: Ο γονιός πρέπει να βοηθήσει επίσης το παιδί του να μάθει να εκφράζει, πέρα από τις σκέψεις, και τα συναισθήματα του, καθώς και αυτά παίζουν ρόλο στις αποφάσεις που θα πάρει. Μην ξεχνάμε εξάλλου πως ο φόβος μπορεί να αποτρέψει το παιδί από το να δοκιμάσει κάτι νέο, ενώ ο ενθουσιασμός μπορεί να το κάνει να υποτιμήσει τον κίνδυνο. Η συζήτηση με το παιδί και η εμπλοκή των συναισθημάτων, μπορεί να το βοηθήσει να λάβει αποφάσεις με πιο καθαρό μυαλό και βασισμένες στη λογική.
-
Ενθάρρυνση για ατομική απόφαση – Παρότρυνση για λήψη πρωτοβουλιών: Ο ρόλος του γονιού δεν είναι να πάρει εκείνος την απόφαση αντί για το παιδί του αλλά να το καθοδηγήσει. Επομένως, κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας πρέπει να είναι ξεκάθαρο πως η συμμετοχή του είναι συμβουλευτική και υποστηρικτική – και όχι επικριτική – παροτρύνοντας το παιδί του να λάβει μόνο του την τελική απόφαση για το όποιο ζήτημα.
-
Υποστήριξη για εφαρμογή απόφασης και αξιολόγηση: Άπαξ και το παιδί πάρει την απόφαση του, ο γονιός πρέπει να είναι εκεί για να το βοηθήσει να το κάνει πράξη και φυσικά, να αξιολογήσουν παρέα αυτήν την απόφαση και τα αποτελέσματα που μπορεί να επέφερε. Η εξέταση του κατά πόσον η επιλογή του ήταν αποτελεσματική μπορεί να το βοηθήσει να μάθει και να μπορεί να διαχειριστεί με την ίδια ωριμότητα ένα αντίστοιχο πρόβλημα στο μέλλον.
