Τα παιδιά ενός γονέα με διαταραχή χρήσης αλκοόλ ή ναρκωτικών έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νοητικής αναπηρίας, ακόμη και αν το πρόβλημα αφορά μόνο τον πατέρα, αναφέρουν ερευνητές από το Karolinska Institutet στη Σουηδία. Σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό eClinicalMedicine, τα προληπτικά μέτρα θα πρέπει να απευθύνονται και στους δύο γονείς. Είναι γνωστό ότι η κατανάλωση αλκοόλ από μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο το παιδί της να εμφανίσει νοητική αναπηρία. Η έρευνα του Karolinska Institutet δείχνει τώρα ότι όλες οι μορφές κατάχρησης ουσιών, τόσο στη μητέρα όσο και στον πατέρα, και όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορούν να αποτελέσουν παράγοντα κινδύνου.
Έχουν επικεντρωθεί κυρίως στις μητέρες
“Τα προληπτικά μέτρα, όπως η εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και οι συστάσεις για τη δημόσια υγεία, επικεντρώνονται εδώ και δεκαετίες στις μητέρες με προβλήματα που σχετίζονται με το αλκοόλ”, λέει ο Lotfi Khemiri, ερευνητής στα Τμήματα Ιατρικής Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής και Κλινικών Νευροεπιστημών του Karolinska Institutet. “Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία του να κατευθύνονται τα μέτρα αυτά και προς τους πατέρες με διαφορετικούς τύπους διαταραχών χρήσης ουσιών”. Η μελέτη, η οποία βασίζεται σε δεδομένα από σουηδικά μητρώα, περιελάμβανε σχεδόν δύο εκατομμύρια μωρά που γεννήθηκαν μεταξύ 1978 και 2002 και τους γονείς τους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 1,2% των μωρών που γεννήθηκαν από γονείς χωρίς τέτοια διαταραχή διαγνώστηκαν με διανοητική αναπηρία, σε σύγκριση με το 3% των μωρών που είχαν έναν γονέα με διάγνωση που σχετίζεται με διαταραχή χρήσης ουσιών (κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών).
Υψηλότερος κίνδυνος πριν από τη γέννηση
Ο αυξημένος κίνδυνος ήταν μεγαλύτερος εάν ο γονέας είχε λάβει διάγνωση πριν ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και όχι μετά τη γέννηση. Μια διάγνωση διαταραχής χρήσης ουσιών που καταγράφηκε πριν από τη γέννηση σχετιζόταν με υπερδιπλάσιο κίνδυνο νοητικής αναπηρίας στο μωρό, ανεξάρτητα από το ποιος γονέας είχε τη διάγνωση. Η συσχέτιση ήταν ασθενέστερη αλλά εξακολουθούσε να είναι στατιστικά σημαντική μετά την προσαρμογή των κοινωνικοοικονομικών παραγόντων και της ψυχιατρικής συννοσηρότητας στους γονείς. “Δεδομένου ότι επρόκειτο για μια μελέτη παρατήρησης, δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για τον υποκείμενο μηχανισμό, αλλά υποψιαζόμαστε ότι τόσο γενετικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των επιβλαβών επιπτώσεων της κατάχρησης ουσιών στην εμβρυϊκή ανάπτυξη, μπορεί να παίζουν ρόλο”, λέει ο Δρ Khemiri. “Ελπίζουμε ότι τα αποτελέσματα θα συμβάλουν στις προσπάθειες πρόληψης, καθώς και στη βελτίωση της διάγνωσης των παιδιών με νοητική υστέρηση και στην έγκαιρη παρέμβαση που απευθύνεται τόσο στο παιδί όσο και στους γονείς που έχουν ανάγκη θεραπείας της διαταραχής χρήσης ουσιών”.
Το αλκοόλ αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου
Η διανοητική αναπηρία παρατηρήθηκε ότι είναι πολύ πιο πιθανή σε προβλήματα που σχετίζονται με το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπου ο κίνδυνος ήταν πέντε και τρεις φορές υψηλότερος ανάλογα με το αν ήταν η μητέρα ή ο πατέρας που είχε τη διάγνωση διαταραχής χρήσης αλκοόλ.
