Ένα παιδί, καθώς μεγαλώνει είναι δυνατόν να αρχίσει να εμφανίζει διαφορετικές συμπεριφορές, οι οποίες εκ πρώτης, μπορεί να ξενίζουν τους γονείς. Ο θυμός, οι φωνές, οι απότομες απαντήσεις αλλά και κινήσεις, κυριαρχούν στις περισσότερες περιπτώσεις. Και γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να είναι μάχιμοι, προκειμένου να διαχειριστούν σωστά και έξυπνα αυτή την κατάσταση. Το σημαντικότερο είναι να αποδεχτείτε τον θυμό του μικρού σας και στη συνέχεια, να πράττετε με τέτοιο τρόπο που να το βοηθά ουσιαστικά.
Πάμε να δούμε λοιπόν πιο αναλυτικά τι μπορείτε να κάνετε. Ειδικότερα…
Αποδεχτείτε τον θυμό του παιδιού σας: Όταν το παιδί σας έχει ένα ξέσπασμα θυμού, πείτε: «Βλέπω ότι είσαι θυμωμένος/η». Αν ξέρετε γιατί είναι θυμωμένοι, μπορείτε να προσθέσετε τον λόγο: «Μπορώ να δω ότι είσαι θυμωμένος γιατί πραγματικά σου αρέσει να κουνάς στην κούνια και πρέπει να φύγουμε από το πάρκο». Αποδεχτείτε το θυμό τους και πείτε τους: «Δεν πειράζει να είσαι θυμωμένος». Θέλετε το παιδί σας να αισθάνεται ότι τόσο αυτό όσο και τα συναισθήματά του είναι εντάξει. Δεν θέλετε να νιώθουν ότι πρέπει να κρύψουν τα συναισθήματά τους.
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να χρησιμοποιεί λέξεις για να εκφράσει όσα νιώθει και σκέφτεται: Τα παιδιά δεν ξέρουν ποιες λέξεις να χρησιμοποιήσουν, για αυτό πρέπει να τους μάθετε τι να πουν. Μπορείτε να πείτε στο παιδί σας: «Όταν νιώθεις θυμό, πρέπει να χρησιμοποιείς λέξεις» ή «Θέλω πολύ να ακούσω τι σε στενοχωρεί. Εάν χρησιμοποιείς λέξεις, θα καταλάβω καλύτερα και μπορώ να βοηθήσω». Μπορείτε να πείτε, «Όταν είστε θυμωμένοι, πείτε «Είμαι θυμωμένος» και θα σας βοηθήσω». Με τον καιρό, τα παιδιά εσωτερικεύουν τη φωνή σας και τους κανόνες σας. Στην ηλικία των πέντε, τα παιδιά αναπτύσσουν το υπερεγώ τους, το οποίο λειτουργεί ως εσωτερικό σημάδι στάσης και τα βοηθά να ελέγχουν τις επιθετικές παρορμήσεις.
- Βρείτε μια θετική λύση: Για τις παλιότερες γενιές, οι εκρήξεις θυμού θεωρούνταν απόπειρες χειραγώγησης. Ωστόσο πλέον, οι ειδικοί συμβουλεύουν τους γονείς να αφήνουν τα παιδιά να «φωνάζουν», διαφορετικά κινδυνεύουν να τα κακομάθουν. Αν και είναι αλήθεια ότι οι γονείς μπορούν να πέσουν σε ένα αρνητικό μοτίβο ικανοποίησης κάθε επιθυμίας ενός παιδιού να αποφύγει μια κατάρρευση, το να αφήνουν τα παιδιά να κλαίνε δεν διδάσκει στο παιδί έναν πιο θετικό τρόπο να χειριστεί τον εαυτό του. Στην πραγματικότητα, τα παιδιά χρειάζονται βοήθεια για να ξεφύγουν από το θυμό τους. Είναι καλύτερο από το να τους αφήσεις να «βυθιστούν» σε αυτό. Επομένως, προσπαθήστε να βρείτε μια λύση ή χρησιμοποιήστε περισπασμούς, όπως το να του πείτε: «Ξέρω ότι είσαι αναστατωμένος/η που βρέχει και δεν μπορούμε να πάμε στο πάρκο. Γιατί δεν πάμε να παίξουμε στη σκηνή στο σαλόνι;». Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο θα ηρεμήσετε το παιδί σας αλλά παράλληλα, θα το παρακινήσετε προς κάτι που το ενθουσιάζει. Μπορείτε επίσης να προσφέρετε μια εναλλακτική ή συμβιβασμό.
- Δείτε τα πράγματα πιο χαλαρά και πράξτε έξυπνα: Σταματήστε ένα θυμό πριν αρχίσει, μην λέτε αμέσως «όχι» τη στιγμή που ένα παιδί ζητά κάτι. Αντίθετα, κάντε μια παύση και πείτε: «Θέλεις αυτό το νέο παιχνίδι. Ας το συζητήσουμε». Αυτό σας δίνει την ευκαιρία να σκεφτείτε το αίτημα και πώς να το αρνηθείτε θετικά, εάν είναι απαραίτητο, ή να αποσπάσετε την προσοχή του παιδιού σας. Η επιβράδυνση και η συζήτηση επιτρέπει επίσης στο παιδί σας να καταλάβει τον λόγο της άρνησης και να τον αποδεχτεί πιο ευχάριστα. Θέλετε να δώσετε στο παιδί σας την αίσθηση ότι το ακούτε, νοιάζεστε για τις επιθυμίες του και μπορείτε να το εμπιστευτείτε για να το βοηθήσετε να ξεπεράσει τις απογοητεύσεις της ζωής.
- Βρείτε έναν ήσυχο χώρο: Εάν είστε με κόσμο, προσπαθήστε να απομακρυνθείτε από εκεί και βρείτε ένα ήσυχο μέρος. Εστιάστε στο παιδί σας και στον εαυτό σας, όχι στην κρίση των άλλων. Αυτό ανακουφίζει από κάθε πίεση που μπορεί να νιώσετε από τους θεατές και σας επιτρέπει να μιλήσετε με το παιδί σας με ιδιωτικό τρόπο. Όσο λιγότερος θόρυβος και φασαρία υπάρχει, τόσο πιο εύκολο θα είναι για εσάς να ηρεμήσετε το παιδί σας. Πιάστε το χέρι του/της και πείτε: «Έλα κάτσε στην αγκαλιά μου και θα το συζητήσουμε».
- Θέστε ένα σταθερό όριο: Μπορεί να θέλετε να πείτε ότι είναι εντάξει αν το παιδί σας αισθάνεται θυμωμένο, ωστόσο πρέπει να ξεκαθαρίσετε ότι η σωματικά επιθετική συμπεριφορά δεν είναι. Εάν το παιδί σας χτυπήσει τον αδερφό του, για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε, «Δεν πειράζει να είσαι θυμωμένος. Ο θυμός σου είναι εντάξει. Αλλά, δεν μπορείς να χτυπήσεις». Και συνεχίστε λέγοντας: «Δεν χτυπάμε ούτε κλωτσάμε κανέναν». Είναι ιδιάζουσας σημασίας να κατευθύνετε προς έναν θετικό τρόπο αντίδρασης την κατάσταση. Εξηγήστε στο παιδί σας το όριό σας: «Το να χτυπάς πονάει. Δεν βλάπτουμε κανέναν».
